Page Text
________________
प्रमैयबोधिनी टोका पद ३ सू ७ बादरजीयाल्पबहुत्वम् तयाचोक्तम्-'आवलिय वग्गो ऊणावलिय गुणिओ हु वायरातेउ'
" छाया-आवलिकावर्गः ऊनावलिकया गुणितो भवति वादरास्तेजःकायिका इति, तेभ्यः 'वायरतसकाइया पनत्तया असंखेज्जगुणा' वादरत्रसंकायिकाः पादरद्वीन्द्रियादयः पर्याप्तकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, तेषां प्रतरे यावन्ति अगुलासंख्येयभागमात्राणि खण्डानि भवन्ति तावत्प्रमाणखात्, तेभ्योऽपि 'पत्तेयसरीरवायरवणस्सइकाइया' प्रत्येकशरीरवादरवनस्पतिकायिकाः 'पज्जत्तया असंखेज्जगुणा' पर्याप्तका असंख्येयगुणा अवन्ति, तेषां प्रतरे यावन्ति अंगुलीसंख्येयभागमात्राणि खण्डानि भवन्ति तावत्प्रमाणत्वात् तथाचोक्तम्... 'पत्तेय पज्जत्तवणकाइयाओ पवरं हरति लोगस्स । अंगुलअसंखभागेण भाइय मिति, प्रत्येकपर्याप्त वनस्पतिकायिकाः प्रतरं हरन्ति लोकस्य । अालासंख्येयभागेन भाजिता इति, तेभ्योऽपि 'वायरनिगोदा पज्जत्तया असंखेज्जगुणां' समय राशि लब्ध होती है, उतना ही उनका परिमाण है । कहा भी है-'आवलिका के वर्ग को कुछ समय कम एक आवलिका से गुणित करने पर जो संख्या हो उतने ही बादर तेजस्कायिक हैं।' बादर तेजस्कायिकों की अपेक्षा बादर वलकायिक पर्याप्त असंख्यातगुणा हैं, क्योंकि प्रतर में अंगुल के असंख्यातवें भाग मात्र जितने खंड होते हैं, उतनी ही उनकी संख्या है। उनकी अपेक्षा प्रत्येक शरीर पादर वनस्पतिकायिक पर्याप्त असंख्यातगुणा हैं, क्योंकि प्रतर में जितने अंगुल के असंख्यातवें भाग मात्र खंड होते हैं वे उतने ही हैं। कहा भी है-प्रत्येक वनस्पतिकायिक पर्याप्त अंगुल के असंख्यातवे भाग से विभाजित होकर लोक के प्रतर को हरण करते हैं। इन की अपेक्षा चादर निगोद के पर्याप्त असंख्यगुणा हैं, क्योंकि રાશિ લબ્ધ થાય છે, તેટલું જ તેઓનું પરિમાણ છે, કહ્યું પણ છે કે-આવલિકાના વર્ગને કાંઈક સમય ઓછો તેવા એક આવલિકાથી ગુણવાથી જે સંખ્યા થાય, તેટલા જ બાદર તેજયિકે છે. બાદર તેજસ્કાયિની અપેક્ષાએ બાદર ત્રસકાયિક પર્યાપ્તક અસંખ્યાત ગણું છે, કેમકે પ્રતરમાં અંગુલના અસંખ્યાતમાં ભાગમાત્ર જેટલા ખડ થાય છે, તેટલી જ તેઓની સંખ્યા છે, તેમની અપેક્ષાએ પ્રત્યેક શરીર બાબર વનસ્પતિકાયિક પર્યાપ્ત અસંખ્યાતગણું છે, કેમકે પ્રતરમાં જેટલા અંગુલના અસંખ્યાતમા ભાગ માત્ર ખંડ બને છે, તેઓ તેટલા જ છે, કહ્યું પણ છે–પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયિક પર્યાપ્તકે અંગુલના અસંખ્યાતમા ભાગથી વિલાજિત બનીને લેકના પ્રતરને હરણ કરે છે, તેમની અપેક્ષાએ ખાદર નિગદના પર્યાપ્ત અસંખ્ય ગણું છે, કેમકે તેમની અવગાહના અત્યત અને
| SR No. | 009339 |
| Book Title | Pragnapanasutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1975 |
| Total Pages | 1196 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_pragyapana |
| File Size | 80 MB |