________________
प्रमापना चा, विसेसाहिया वा' अल्पा वा, वहुका वा, तुल्या या, विशेपाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा !' हे गौतम ! 'सव्यत्थोवा तसकाइया पजत्तगा' सर्वस्तोका:-सर्वेभ्योऽल्पाः सकायिकाः डीन्द्रियादयः पर्याप्तका भवन्ति तेषां तथा स्वाभावत्वात् तेभ्यः 'अपज्जत्तगा असंखेजगुणा' अपर्याप्तकावसकायिकाः असंख्येयगुणा भवन्ति, गौतमः पृच्छति-'एएसि णं भंते ! सकाइयाणं पुढविकाइयाणं' हे भदन्त ! एतेषां खलु सकायिकानां पृथिवीकायिकानाम् 'आउकाइयाणं' अप्कायिकानाम् , 'तेउकाइयाणं' तेजस्कायिकानाम् , 'याउकाइयाणं' वायुकायिकानाम् 'वणस्सदकाइयाणं' वनस्पतिकायिकानाम् 'तसकाइयाण य त्रसकायिकानाञ्च द्वीन्द्रियादीनाम् , 'एज्जत्तापज्जत्ताणं' पर्याप्तापर्याप्तानां मध्ये 'कयरे कयरेहितो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा था, वहुया बा, तुल्ला चा, विसेसाहिया वा' अल्पा वा, बहुका वा, तुल्या वा, विशेपाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा !' हे गौतम ! 'सव्वत्थोवा तसकाइया पज्जत्तगा' सर्वस्तोकाः
हे भगवन् ! जसकाधिक पर्याप्त और अपर्याप्त जीवों में कौन किस से अल्प, बहत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ? भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! सबसे अल्प पर्याप्तक उसकायिक हैं, क्योंकि उनका ऐसा ही स्वभाव है, उनकी अपेक्षा अपर्याप्तक ब्रसकायिक असंख्यात गुणा अधिक हैं। ___गौतमस्वामी ! पुनः प्रश्न करते हैं-हे भगवन् ! इन सकायिक, पृथ्वीकायिक, अप्काथिक, तेजस्कायिक, वायुकायिक, वनस्पतिकायिक,
और दीन्द्रियादि सकायिक जीवों के पर्याप्तों और अपर्याप्तों में कौन किसले अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक है ? भगवान उत्तर देते हैं-गौतम ! उसकायिक पर्याप्त सब से कम हैं, उनकी अपेक्षा सकाधिक अपर्याप्त असंख्यातगुणा हैं, क्योंकि अपर्याप्त द्वीन्द्रि
હે ભગવન ' ત્રસકાયિક પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્ત જેમાં કેણ કેનાથી અલ્પ ઘણા, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે?
શ્રી ભગવાન ઉત્તર આપે છે-હે ગૌતમ ! બધાથી ઓછા પર્યાપ્ત વસ કાયિક છે, કેમકે તેમને તે જ સ્વભાવ છે, તેમની અપેક્ષાએ અપર્યાપ્તક વસાયિક અસંખ્યાત ગણું અધિક છે.
શ્રી ગૌતમસ્વામી ફરી પ્રશ્ન કરે છે-ભગવદ્ આ સકાયિક, પૃથ્વીકાયિક, અષ્કાયિક, તેજસ્કાયિક, વાયુકાયિક, વનસ્પતિકાયિક અને બે ઈન્દ્રિયાદિ ત્રસ કાયિક જીના પર્યાપ્ત અને અપર્યાપ્તમ કોણ કોનાથી. અધિક, અલ્પ તુલ્ય અગતે વિશેષાધિક છે ?