________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू.५ कावद्वारनिरूपणम् धारत्वात् 'एएसि णं वाउकाइयाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं' हे भदन्त ! एतेषां खलु वायुकायिकानां पर्याप्तापर्याप्तानां मध्ये 'कयरे कयरेहितो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा वा, बहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा ?' अल्पा वा, वहुका वा, तुल्या वा विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा !' हे गौतम ! 'सब्बत्थोवा घाउकाइया अपज्जत्तगा' सर्वस्तोकाः वायुकायिकाः अपर्याप्तका भवन्ति अत्रापि सैन युक्तिरवसेया तेभ्यः 'वाउकाइया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा' वायुकायिकाः पर्याप्तकाः संख्येयगुणा भवन्ति, 'एएसि णं भंते ! वणस्सइकाइयाणं' हे भदन्त ! एतेषां खलु वनस्पतिकायिकानाम् 'पज्जत्तापज्जत्ताणं' पर्याप्तापर्याप्तानां मध्ये 'कयरे कयरेहितो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा वा, वहुया वा, तुल्ला वा, विसेसाहिया वा ?' अल्पा वा, वहुका वा, तुल्या वा, विशेषाधिका वा भवन्ति ? भगवान् उत्तरयति-'गोयमा ! सव्वत्थोवा वणस्सइकाइया अपज्जतगा?' हे गौतम ! सर्वस्तोकाः-सर्वेभ्योऽल्पाः वनस्पतिकायिकाः अपर्याप्तका भवन्ति प्रामुक्तयुक्तेः तेभ्यो-'वणस्सइकाइया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा' वनस्पतिकायिकाः पर्याप्तकाः संख्येयगुणा भवन्ति 'एएसि णं भंते तसकाइयाणं पज्जत्तापज्जत्ताणं' हे भदन्त ! एतेषां खलु सकाकिकानाम् द्वीन्द्रियादीनाम् पर्याप्तापर्याप्तानां मध्ये 'कयरे कयरेहितो' कतरे कतरेभ्यः 'अप्पा वा, वहया वा तल्ला - हे भगवन् ! इन वायुकायिक पर्याप्त और अपर्याप्त जीवों में से कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ? भगवान् ! उत्तर देते हैं-हे गौतम ! अपर्याप्त वायुकायिक सब से कम हैं, पर्याप्त वायुकायिक उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं। ___भगवन् ! इन वनस्पतिकायिक पर्याप्तक और अपर्याप्तक जीवों में से कौन किससे अल्प, बहुत, तुल्य या विशेषाधिक हैं ? भगवान् उत्तर देते हैं-हे गौतम ! अपर्याप्त वनस्पतिकायिक सब से कम हैं, पर्याप्तक वनस्पतिकायिक उनसे संख्यातगुणा अधिक हैं।
હે ભગવન! આ વાયુકાયિક પર્યાય અને અપર્યાપ્ત જેમાંથી કેણ કોનાથી અલ્પ, ઘણ, તુલ્ય અગર વિશેષાધિક છે
શ્રી ભગવાન ઉત્તર આપે છે–હે ગૌતમ | અપર્યાપ્ત વાયુકાયિક બધાથી ઓછા છે. પર્યાપ્ત વાયુકાયિક તેમનાથી સંખ્યાત ગણ અધિક છે.
હે ભગવન્ આ વનસ્પતિકાયિક પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક માંથી કેણ કેનાથી અલ્પ, ઘણા, તુલ્ય અગર વિશેષાયિક છે ?
શ્રી ભગવાન ! ઉત્તર આપે છે-હે ગૌતમ ! અપર્યાપ્તક વનસ્પતિકાયિક બધાથી ઓછા છે, પર્યાપ્તક વનસ્પતિકાયિક તેમનાથી અસંખ્યાત ગુણ અધિક છે.
प्र० १२