________________
औपपातिक सूत्रे
मूलमंते कंदमंते जाव परिमोयणे सुरम्मे पासाईए दरिसणिजे अभिरू पडिवे ॥ सू. ५ ॥
४०
ताना जनाना
मूलम् - से णं असोगवरपायवे अण्णेहिं बहूहिं तिलएहिं बउलेहिंलउएहिं छत्तावेहिं सिरीसेहिं सत्तवण्णेहिं दहिवण्णेहिं लोहिं स्कन्ध-त्वक्- गाला-प्रबाल - पत्र - पुष्प - फल - बीजानामपि ग्रहणम्, ' परिमोयणे ' परिमोचनः – अनेकरथादिवाहनाना परिमोचन स्थापन यत्र स तथा, क्रीडाद्यर्थमागरथादयस्तत्र तिष्ठन्तीति भावः । ' सुरम्मे ' सुरम्यः - अतिशय - रमगीयः । ‘पासाईए’ प्रासादीयः - प्रसादाय हितः प्रसादीय: स एव, मनः प्रसन्नताहेतुभूतः 'दरिस णिज्जे ' दर्शनीयः - द्रष्टु योग्य: । ' अभिरुवे ' अभिरूप:- अभिमत रूप यस्य स तथा । 'पडिरूवे' प्रतिरूप - प्रति विशिष्टम् - असाधारण रूप यस्य स तथा ॥ मू०५|| टीका- ' से ण असोगवरपायवे ' इत्यादि । स खच्चशोकवरपादपः= पूर्ववर्जितः अशोकनामकः श्रेक्षः, अन्यैः बहुभिःबहुविधैर्वक्षैर्वेष्टितः तथाहि 'तिलएहिं '
,
कदमते जाव परिमोयणे ) जो वृक्षों के निपयका वर्णन चतुर्थ सूत्रमें आया है, उस समस्त वर्णन से यह युक्त था । इसलिये यह भी [ सुरम्मे पासाईए दरिसणिज्जे अभिरू पडिरूवे ) सुरम्य, चित्ताह्नादक, दर्शनीय, अभिरूप एव विशिष्ट आसाधारण शोभा - सपन्न था ॥ सू ५ ॥
' से ण असोगवरपायवे० ' इत्यादि
( से ण असोगवरपायवे ) यह सुन्दर अशोक वृक्ष ( अण्णेहिं बहूहिं ) अन्य अनेक प्रकारके वृक्षों से परिवेष्टित था, उनमे से कितनेक वृक्षोंके नाम ये है - (तिलएहिं बउलेहिं ) तिलक, वकुल ( लउएहिं छत्तोवेहिं सिरीसेहिं सत्तवण्णेहिं
કરવામા આવેલુ છે એ સમસ્ત વર્ણનથી તે યુક્ત હેતુ તેથી તે પણ (सुरम्मे पासाईए दरिसणिज्जे अभिरूवे पडिरूवे) सुरभ्य, शित्ताइसाह, દર્શનીય, અભિરૂપ તેમજ વિશિષ્ટ અસાધારણ શાભા–સ પન્ન હતુ (સૂ ૫)
' से ण असोगवरपायवे ' त्याहि
( सेण असोगवरपायवे ) मा सुदुर अशो४ वृक्ष ( अण्णेहिं बहूहिं ) मन्य અનેક પ્રકારના વૃક્ષેાથી વીટળાએલુ હતુ તેમાથી કેટલાક વૃક્ષેાના નામ આ પ્રમાણે (तिलएहिं बउलेहिं ) तिसह, अमुल ( लउएहिं छत्तोवेहि सिरीसेहिं
