________________
औपपातिsax
स तस्य गृहस्थानस्याया निजपिन सारिको जात, गया स्कन्द्रकुमारस्य पालक इति | ३ | यो राजो युवराजस्य वा चक्क स चतुर्थगज्ञान्तर्गन । अनीमियात् चधक परपक्ष, राजा तु परपक्ष एवास्ति 18/
२४८
,
प्रथमभङ्गे योऽनुपरत स प्रायश्चित्तानर्ह तस्मात् तस्य साधुनेपमपहृत्य गुरुणा बहिर्निस्सारण करणीयम्, यस्तूपरत 'पुननैव करिष्यामी' ति प्रतिजानाति तस्य तपोरूप करनेवाला माधु । (३) परपक्ष, स्वपक्ष मे दुष्ट- साधु से द्वेष करनेवाला गृहस्थ । इसका उदाहरण इस प्रकार है-किसी साधुन गृहस्थावस्था में वाद में किमी को पराजित किया था । पराजित मनुष्य उसका चैरी हो गया। बाद में विजयी मनुष्यने दाक्षा लेकर साधुत्व को अङ्गाकार किया, उस समय पराजित मनुष्य तीन वैरानुबन्ध के कारण उम साधु को मार डाला । जैसे- पालकने स्कन्दक आदि पॉचसौ मुनियों को मार डाला । तथा ( ४ ) परपक्ष - परपक्ष में दुष्ट-गृहस्थ से द्वेष करनेवाला गृहस्थ । इसका उदाहरण है-राजा वा युवराज का वध करनेवाला गृहस्थ । हत्या करनेवाला अदीक्षित होने के कारण परपक्षी है, राजा आदि तो परपक्षी है ही, इसलिये यह चतुर्थ भट्ट का उदाहरण है ।
प्रथमभग में जो साधु अनुपरत है, अर्थात् मृतगुरु के दात पाडना आदि दुष्कृत्य से निवृत्त नहीं होता है, वह प्रायश्चित्त का अधिकारी नहा है। गुरु को चाहिये कि ऐसे साधु का वेप छीन ले, और गच्छ से उसको निकाल दें। जो साधु दात पाडना आदि दुष्कृयों से निवृत्त हो जाता है, और प्रतिज्ञा करता है कि “मै अब फिर कभी ऐसा काम नहा करूँगा "
વાળે સાધુ (૩) પરપક્ષ, સ્વપક્ષમાં દુધ-સાધુને દ્વેષ કરવાવાળા ગૃહસ્થ આનુ ઉદાહરણ આમ છે કેાઇ સાધુએ ગૃહસ્થાશ્રમમા વાદવિવાદમા કોઈ ને પરાજિત કર્યા હતા . પરાન્તિ માણન તેને વેરી થઈ ગયે પછી વિજયી મનુષ્ય દીક્ષા લઇ સાધુત્વ મૃગીકાર કર્યું, તે સમયે પરાજિત મનુષ્યે તીવ્ર વાનુ ધને કારણે તે સાધુને મારી નાખ્યું જેમ, પાલકે સ્પદ આદિ પાંચમે મુનિઓને માર્ગે નાખ્યા તથા (૪) પરપક્ષ, પરપક્ષમા દુઃ ગૃહસ્થાના દ્વેષ કરવાવાળા ગૃહસ્થ તેનુ ઉદાહરણ છે–રાજા અથવા યુવરાજને વધ કરવાવાળા ગૃહસ્થ હત્યા કરવાવાળા અક્ષિન હવાને કારણે પરપક્ષી છે, રાજા આદિ તે પરપક્ષી છેજ, આથી એ ચતુર્થ ભાગનુ ઉદાહરણ છે
પ્રથમ ભ ગમા જે માધુ અનુપરન કે અર્થાત્ મરેલા ગુરૂના દાત પાડવા આદિ દુષ્કૃત્યથી નિવૃત્ત થતે નથી તે પ્રાયશ્ચિત્તને અધિકારી નથી ગુરૂએ એવા સાધુના વેષ છીનવી લેવા જોઈ એ અને ગચ્છથી તેના અહિષ્કાર કરવા જોઇચે જે