________________
१२४
औपपातिक सूत्रे
लुण्टिभ्य पट्टिकादिदानन नक्षपि पिधाय हस्तपादादि या तैर्गर्त पातितेभ्य कश्चिपट्टिकायपनोदनेन च देवा मार्ग प्रदर्शन तथा भगवन्तोऽपि भवाऽरण्ये रागद्वेषलुण्टा कलुण्ठिताss/मगुणधनेभ्यो दुगग्रहपटिकादितज्ञानचक्षुर्म्या मिथ्यामार्गे पातितेभ्यस्तदपनयनपूर्वक ज्ञानचक्षुर्दच्या मोक्षमार्ग प्रदर्शयन्ति । एतदेव भद्यन्तरेणाऽऽह ' मग्गदयाण ' मार्गद्रयेभ्य -मार्ग = सम्यगुरननयलक्षग गनपुरपथ, यद्वा-निशिष्ट
पश्चात् आखों पर पट्टी बाधकर गर्त आदि में धका देकर पटके गये मानवों के लिये कोई दयालु मानव उनकी आसोंकी पट्टी सोलकर चक्षुर्दाता बन उन्हें मार्गका प्रदर्शन कराता है, उसी प्रकार प्रभु भी इस अगरण भवरूप अरण्य मे रागद्वेष आदि लुटेरों द्वारा आत्मगुणरूप धनों के अपहरण होने से दीनहीन बने हुए समस्त ससारी जीवोंको कि जिनको ज्ञानरूप आसों पर दुराग्रहरूपी पट्टी कर्माने वाघ रसी है और इसीसे जिनका ज्ञानरूप नेत्र आच्छादित हो रहा है और इसीके वजह से जो उन्मार्गरूपी गर्त मे धकेल दिये गये है, प्रभुने अपने दिव्य उपदेश द्वारा उन्हें सत् ज्ञान दिया, इससे उनका दुराग्रह नष्ट हो गया, और ज्ञानरूप अन्तरग नेत्र निर्मल हो जाने से प्रभुने उन्हे मोक्षमार्ग दिखाया । इसलिये प्रभु उनके चक्षुर्दाता समान माने गये है । इसी विषय को विशेष स्पष्ट करने के लिये सूत्रकार प्रकारान्तर से कहते है - कि ( मग्गदयाण ) मोक्षमार्ग मे लगानेवालों के लिये नमस्कार हो । यहा रत्नत्रय यही मोक्षमार्ग है, अथवा — गुणस्थानोंकी प्राप्ति करानेवाला क्षयोपशम
દઇને નાખી દેવાયેલા માણસને જેમ કાઈ દયાળુ માણસ તેની આખાના પાટા ખેાલીને ચક્ષુર્દાતા બની તેને માગ ખતાવે છે તેજ પ્રકારે પ્રભુ પણ આ અશરણ ભવરૂપ અરણ્યમા રાગદ્વેષ આદિ લૂંટારા દ્વારા આત્મગુરૂપ સપત્તિ લુટાઈ જતા દીનહીન અનેલા સમસ્ત સ સારી જીવાતે કે જેમની જ્ઞાનરૂપ આખા પર દુરાગ્રહરૂપી પાટા કર્મોંએ ખાધી રાખેલા છે અને તેથીજ જેના જ્ઞાનરૂપી નેત્રઢડાઈ ગયા છે અને એજ કારણથી જે ખાટા મારૂપી ખાડામાં ધકેલાઈ ગયા છે તેમને પ્રભુએ પેાતાના દિવ્ય ઉપદેશ દ્વારા સત્ જ્ઞાન આપ્યુ, તેથી તેમના દુરાગ્રહે નાશ પામ્યા અને જ્ઞાનરૂપ અતરગના નેત્ર નિર્મળ થઈ જવાથી પ્રભુએ તેમને મેાક્ષમાર્ગ દેખાડયે તેથી પ્રભુ તેમના ચક્ષુદાંતા સમાન મનાય છે. આજ વિષયને વિશેષ સ્પષ્ટ કરવા માટે સૂત્રકાર अाशतरथी हे छे F ( मग्गदयाण ) भोक्ष भार्गभा सगाडवावाजाने नमस्कार હો અહી રત્નત્રય એ જ મેાક્ષમાગ છે અથવા ગુણસ્થાને)ની પ્રાપ્તિ કરા