________________
श्री अनुत्तरोपपातिकदशाङ्गसूत्र
सावज्जसपज्जाए, समुब्भवइ जीवहिंसणारंभो । तम्हा वज्झइ कम्मं, तेण य संसारचक्क संपाओ ॥२॥ छाया - सावद्य सपर्यया समुद्भवति जीवहिंसनारम्भः । तस्माद् वध्यते कर्म तेन च संसारचक्र संपातः ||२|| इति । स्थानाङ्गसूत्रे च - ( ५ स्था. १ उ. )
पंचहि ठाणेहिं जीवा दुग्गइं गच्छन्ति, तं जहा - पाणाइवाएणं, मुसावाएणं, अदिन्नादाणेणं, मेहुणेणं, परिग्गणं ।
छाया - पञ्चभिः स्थानैः जीवा दुर्गतिं गच्छन्ति तद्यथा - प्राणातिपातेन, सृपावादेन, अदत्तदानेन, मैथुनेन, परिग्रहेण । इति ।
ሪ
निकाय के आरम्भ से हिंसा होती है । हिंसा से चिकने कर्मों का बन्धन होता है । चिकने कर्मों के बन्धन से नरक निगोद आदि अनन्त दुःखों से युक्त चतुर्गतिरूप संसार में परिभ्रमण करना पडता है । इस लिये जिनेश्वर वीतराग भगवान् की सावद्य पूजा शास्त्रों में निषिद्ध है । जैसे कि उपासकदशाङ्ग सूत्र की अगारधर्मसंजीवनी नामक टीका में कहा है- " जो महात्यागी जिनेश्वर वीतरागदेवकी सावद्य पूजा करता है वह इस चतुर्गति रूप संसार में अनेक प्रकार के जन्म-मरण करता हुआ दीर्घकाल तक परिभ्रमण करता है " ।
सावद्य पूजा से छः कायका आरम्भ होता है । आरम्भ से कर्मबन्ध होता है, कर्मबन्धसे जीव को इस संसाररूपी चक्र में गिरना पडता है | भगवानने इसी बात को स्थानाङ्गसूत्र (५ स्था. १उ. ) में कहा हैથાય છે, હિંસાથી ચિકણા કર્માં ખધાય છે, અને ચિક્સ્ટ્રા કર્માંના અન્યથી નરકનિગેાદ આદિ અનન્ત દુ:ખથી યુકત ચતુ`તિરૂપ સસારમાં પરિભ્રમણુ કરવું પડે છે માટે જિનેશ્વર વીતરાગ ભગવાનની સાવદ્ય પૂજાને શાસ્ત્રોમાં નિષેધ છે. જેમકે ઉપાશકદશાંગની “ અગારધમ સજીવની ” નામની ટીકામા કહ્યુ છે:- જે મહાત્યાગી જિનેશ્વર વીતરાગ દેવની સાવદ્ય-પૂજા કરે છે તે આ ચતુતિરૂપ સંસારમાં અનેક પ્રકારના જન્મ મરણુ કરતાં કરતાં દીર્ઘકાળ સુધી પરિભ્રમણ કરે છે. ”
66
સાવધ પૂજાથી છકાયના આરભ થાય છે. આરભથી ક-અન્ય થાય છે. ક–બંધથી જીવને આ સસાર રૂપી ચક્રમા પડવું પડે છે. ભગવાને આ વાત स्थानाङ्गसूत्र ( स्थाथ १ ) भांडेही छे.
"पांग रहो व दुर्गतिमां लय हे प्रेम-लवद्धि साथी, लुडथी, चोरीथी, મૈથુનથી અને પરિગ્રહથી ”
