________________
-
अगारधर्मसञ्जीवनी टीका अ० २ मू०९४ पिशाचरूपधारिदेववर्णनम् .. ३६५ दर्शनीयौ । उरभ्रपुटसन्निभा मेपनासापुटतुल्या, शुपिरा शुपिर विवर तयुक्ता गहराकाररन्त्रवतीत्यर्थः । 'यमले' ति यमले सयुते ये चुल्ल्यौ तयो सस्थानम् आकारस्तद्वत्सस्थिते । कपिलपिलानि अतिपिगलानि । 'हलकुदाले ति दलकुदाल हलस्य मुख येन भूमियते तद्वत्सस्थानयुक्ता, हनुका-हनुः कपोलाधो. भागः । 'गल्ले' ति गल्ल' कपोल कडिल्लमित्र-मोजनविशेष इव, एतदेव विशिष्टि 'गत-मित्यादि गर्त-वभ्रवनिम्नमभ्य, स्फुट-विदीर्णस्वरूपम्, इदमेवाभिप्रेत्य गडिल्लमित्युक्तम्, कपिल=पिङ्गल, परुप-कठोरस्पर्शम् । मृदङ्गे-ति मृदगः स्वनामप्रसिद्धो माधविगेपस्तस्य य आकारपरूप तेनोपमा सादृश्य ययौस्तौ, स्कन्धौ
भुजमूलभागौ । पुरेति पुरेपु वर-पुरवर-प्रधाननगर तस्य यत्कपाटमर्याद द्वारस्थितमतिविशाल तेनोपमा सादृश्य यस्य तत् अतिविशालमित्ययः,वक्षः उरस्य उठी हुई) होनेसे विकृत और अत्यन्त धुरी दीखती थीं। कान उसके टूटे हुए सूपडे के समान बडा ही विचित्र और देखनेमे भयकर थे। नाक उसकी मेढ़ेकी नाक जैसी थी, गढ़े सरीखे छेद उसमें बने हुए थे। नारके दोनों छेद ऐसे थे मानों जुडे हुए दो चूल्हे हों। उसकी मुडे घोडेकी पूँछ जैसी और अत्यन्त भूरी होनेसे विकृत दुर्दर्शनीय थी। दोनों होठ ऊँटके होठोंके समान लये थे । फाल (लोहेकी हलवाणी) के समान उसके तीखे तीखे दात थे । जीभ सूपडे के टुकडे के समान विकृत और देखनेमे बीभत्स थी। उसकी हड़यची हलके अग्रभागके समान याहार निकली हुई थी। उसके गाल कडिल्ल वर्तन (ऊडे पात्र) के समान गहरे तथा फटे हुए दीखते थे, और भूरे रंगके अत्यन्त कर्कश(कठोर)थे। उसके कधे मृदगोके समान थे। किसी प्रधान नगरके फाटके समान चौडी उसकी छाती थी। उसकी दोनों भुजाएँ कोष्ठिका હતી તેના કાન તૂટેલા સુપડાના જેવા અન્ય ત વિચિત્ર અને જોવામાં ભયંકર લાગતા હતા તેનું નાક ઘેટાના નાક જેવું હતું તેમાં ખાડા જેવા છેદ હતા નાકના બેઉ છેદ એવા હતા કે જાણે એક બીજાથી જોડાયેલા બે ચૂલા હેય તેની મૂકે ઘેડાના પૂછ જેવી અને અત્યત ભૂરી હેવાથી વિકન દુર્દર્શનીય હતી બેઉ હાઠ ઊટના હેઠન જેવા લાબા હતા હળના લોઢાના ફળા (જે વડે જમીન ખોદાય છે હળની અદર બેસેલી લોઢાનો કેશ) જેવા તેના અણીદાર દાત હતા જીભ સૂપડાના ટુકડા જેવી વિકૃત અને જોવામાં ભયાનક હતી તેની હડપચી હળના અગ્રભાગની પિઠે બહાર નીકળેલી હતી, તેના ગાલ કડિટ્ટ (ઉડુ વાસણ) જેવા ઉડા અને ફાટેલા દેખતા હતા અને ભૂરા રંગના અન્ય ત કઠોર હતા તેની ખાધ મૃદ ગે જેવી હતી કઈ મેળ નગરના દરવાજા જેવી પહેલા તેની છાતી હતી તેની બેઉ ભુજાઓ