________________
shreन्द्रिका टीका श०४० अ. श. १ कृ कृ. संनिपञ्चेन्द्रियोत्पातः
६२५
एवमत्रापि एकादशोदेशकास्तथैव मथमातृतीयः पञ्चमश्च सदृशगमाः शेषा अष्टावपि सदृशगमाः । चतुर्थपष्ठाष्टमदशमेषु नास्ति विशेषः कर्त्तव्यः । तदेवं भदन्त ! तदेवं भदन्त इति ॥
॥ चत्वारिंशच में शतके प्रथमं संज्ञिपञ्चेन्द्रियमहायुग्मशतम् समाप्तम् ॥४०-१-१२॥ टीकार्थ- कडजुम्मकडजुम्म सन्निपंचिदियाणं ते! कभी उबवज्जंति' कृतयुग्म कृतयुग्म संज्ञि पञ्चेन्द्रियाः खलु मदन्द ! कुत आगत्योत्पद्यन्ते इत्यादि, उत्तरमाहउनवाओ' इत्यादि, ' उनवाओ चउसु वि गईसु' उपवाहचतसृभ्योऽपि गतिभ्यः, अत्र सूत्रे पञ्चम्यर्थे सप्तमी, हे गौतम! त इमे कुरुयुग्मकल्युग्म संज्ञिपञ्चेन्द्रियजीवाः नरकेभ्योऽपि आगत्य एतादृशञ्चेन्द्रियतया उत्पद्यन्ते विग्भ्यो वा आगत्य मनुष्येभ्यो वा आगत्य देवेभ्यो वा आगत्य समुत्पन्ते इति भावः । 'संखेज्जवासाउय असंज्जवासाउय पज्जत अपज्जत्तएसु न कभी वि पडिसेहो जाव अणुत्तरचानक ४०
'कडजुम्मकडजुम्म सनि पंचिदिवाण मते ! कओ उवज्जति' इ.
टीकार्थ - हे भदन्त ! कृतयुग्मकृतयुग्म संज्ञी पंश्चेन्द्रिय जीव किस स्थानविशेष से आकर के उपन्न होते हैं ? क्या वे नैरयिकों में से आकर के उत्पन्न होते हैं ? अथवा तिर्यग्योनिकों में से आकर के उत्पन होते है ? अथवा मनुष्यों में से आकर के उत्पन्न होते हैं ? अथवा देवों में से आकर के उत्पन्न होते हैं ? 'उबचाओ कि गहलु' हे गौतम! कृतयुग्म कृतयुग्म राशि प्रमाण लेपिचेन्द्रियजीव नैरमिकों में से आकर के उत्पन्न होते है । तिर्यग्योनिको में से आकर के उत्पन्न होते हैं । मनुष्यों में से भी आकर के उत्पन्न होते हैं और देवों में से कर के ચાળીસમા શતકના પ્રારભ—
'कडजुम्मकडजुम्ममस निपचिदियाण' भंते ! कभी उववज्जति' इत्याहि ટીકા-હે ભગવન્ કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ સન્નીપ ́ચેન્દ્રિયજીવ કયા સ્થાન વિશેષથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? શુ તેઓ નૈરિયેકેમાથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? કે તિય ‘ચ ચેાનિકૈામાથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા મનુષ્યે માથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા દેવામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી हे छे है – 'उबवाओ चउसु वि गइसु' हे गौतम! मृतयुग्भ कृतयुग्म शशिवाजा સજ્ઞી ૫ ચેન્દ્રિય જીવે નૈયિકામાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે તિયચ ચેનિકામાથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે, મનુષ્યે'માંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન थाय छे भने देवमांथी भावीने पशु उत्पन्न थाय छे 'सखेज्जवासाज्य असं खेज्जवासाउय पज्जच अपज्जतमु य न कभी वि पडिसेहो जाव अणुत्तरविमाणति'
भ० ७९