________________
'भगवती सूत्रे
५५६,
शतकस्य द्वितीये प्रथमसत्रयनाम के उद्देशके यथा एकेन्द्रियाणां तिर्यगादिभ्य उत्पादादि कथितम्, तथैव सर्वमिहापि वक्तव्यम् प्रथमसमये औधिकोदेशकापेक्षया दशनानात्वानि कथितानि तान्येव अत्रापि तेनैव रूपेण वक्तव्यानि उभयोः समानरूपस्वात् प्रथमसमय चरमसमयै केन्द्रियाणां यो विशेषः तद्दर्शयति'नवरे' इत्यादि, 'नवरं देवा न ववज्जेति तेउलेरसा न पुच्छिज्जंति' नवरं केवलं देवा नोत्पद्यन्ते चरमसमय कृतयुग्मकृतयुग्मै केन्द्रियेषु देवा नोत्पद्यन्ते अतोऽत्र तेजोलेश्या न पृच्छयते । 'सेसं तद्देव' शेषं तथैव प्रथमसमये केन्द्रियमकरणसम्बन्ध में द्वितीय उद्देशक कहा गया है- अर्थात् हसी शतक के द्वितीय प्रथम समय नाम के उद्देशक में जैसा एकेन्द्रियों के तिर्यग् आदि से आकरके उत्पादादि के विषय में कहा गया है वैसाही सब यहां पर कहना चाहिये । प्रथम समय में औधिक उद्देशक की अपेक्षा जो १० भिन्नताएं कही गई है वे ही भिनताएं उसी रूप से यहां भी कह लेनी चाहिये क्योंकि दोनों में समानरूपता है । प्रथम गवर्ती और चरमसमयवर्ती एकेन्द्रिय जीवों में जो विशेषता है उसे प्रकट करने के लिये 'नवरं देवा न उचचज्जति लेउलेस्सा न पुच्छिज्जति' सूत्रकार कहते हैं कि चरममपवर्ती कृतयुग्मं कृतयुग्म राशिममाण एकेन्द्रिय जीवों में देव उत्पन्न नहीं होते हैं इसीलिये यहां तेजोलेश्या के सम्बन्ध में प्रश्न नहीं करना चाहिये क्योंकि वह यहां होती ही नहीं है । 'सेसं तहेव' बाकीका और सब कथन यहां प्रथमसमयवर्ती एकेन्द्रिय जीव के प्रक
ના સબંધમાં જે પ્રમાણેનુ કથન ખીજા ઉદ્દેશામા કરવામાં આવ્યું છે, અર્થાત્ આ શત્રુના મીજા પ્રથમ સમય નમના ઉદ્દેશામાં એકેન્દ્રિયાના તિય ચ વિગેરેમાંથી આવીને ઉત્પાદ વિગેરેના સંબંધમાં કહેલ છે. એજ પ્રમાણેનું સઘળું કથન અહિયાં કહેવુ જોઈએ. પહેલા ઉદ્દેશામાં ઔઘિક ઉદ્દેશાની અપેક્ષાથી જે ૧૦ દસ પ્રકારનું' ભિન્ન પણું કહ્યું છે. તે સવળુ ભિન્ન પણુ - એંજ પ્રમાણે અહિયાં પશુ કહેવુ' જોઇએ, કેમ કે ખન્નેમાં સમાન પણું છે. પ્રથમ સમયમાં રહેલ અને ચરમ સમયમાં રહેલ એકેન્દ્રિય જીવેામાં જે વિશેષ यागु छे, ते मताववा भाटे 'नवर' देवा न उववज्जति' तेउलेस्सा न पुच्छि ઉન્નત્તિ' સૂત્રકારે આ સૂત્રપ'ઠ કહેલ છે. આ સૂત્રપાઠથી સૂત્રકાર એ કહે છે કેચરમ સમયમાં રહેનારા કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ રાશીવાળા એકેન્દ્રિય જીવામાં દેવે ઉત્પન્ન થતા નથી. તેથી અહિયાં તેજલેશ્યાના સંબધમાં પ્રશ્ન કરેલ નથી, કેમ
तेलेोश्या मडियां होती नथी. 'सेस' तहेव' माडीनुं श्री' सघणु उथन અહિયાં પ્રથમ સમયમાં રહેનારા એકેન્દ્રિય જીવાના પ્રકરણ પ્રમાણે સમજવું.