Bhagwati Sutra Part 17

SR No.: 009327
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year: 1972
Total Pages: 812
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_bhagwati
File Size: 54 MB

Page 536

भगवती सूत्रे
५०४
5
जुम्मा' ये खलु तस्य राशेरपहारसमया स्तेऽपि कृतयुग्मस्वरूपाः चतुः trafear a cata | 'सेत्त कडजुम्मकडजुम्मे' सोऽयं कृतयुग्मकृतयुग्मः, वत्तेनार्थेन गौतम ! eageयते कृतयुग्मकृतयुग्मः इत्यग्रेण सम्बन्धः, स च जघन्यतः षोडशात्मकः (१६) अपहियमाण द्रव्यापेक्षया समयापेक्षया च कृतयुग्वस्वादिति १ । ' जेणं रासी चउक्कएणं अवहारेणं अवहीरमाणे ति पज्जनसिए' यः खल्ल राशि चतुष्केणापहारेणापहियमाण स्त्रिपर्यवसितो भवति तथा- 'जेणं are after अवहारसमया कडजुम्मा सेत्तं कडजुम्म तेभए' ये खलु तस्य राशेरपहारसमयाः कृतयुग्मा चतुः पर्यवसाना भवन्ति ' से त्तं कडजुम्म ओए' तस्मात्कारणात् सोऽयं राशिविशेषः कृतयुग्म ज्योज इति कथ्यते स च जघन्य एकोनविंशत्यात्मकः (१९) २ | 'जेणं रासी चउक्कणं अवहारेणं 'जेणं तस्स रासिस्स अवहार समया ते चि कडजुम्प्रा 'जो इस राशि के अपहारक समय होते हैं वे भी चार रूप ही होते हैं ऐसी वह राशि कृतयुग्म कृतयुग्म रूप कही गई है 'इसी लिये मैंने उसे कृतयुग्म कृतयुग्म रूप कहा है । जैसे १६ संख्या की राशि जब चार से विभक्त होती है तो अन्त में इसके ४ बचते हैं और यहां अपहारक समय भी चार है, इसलिये अपह्रियमाणद्रव्य की अपेक्षा से और अपहारक समय की अपेक्षा से हम में कृतयुग्म कृतयुग्म रूपता आती है ऐसा जानना चाहिये । जेणं रासी चक्कणं शवहारेणं अवशरीरमाणे तिपज्जबसिए' जो रात्रि चार के द्वारा विभक्त होती हुई जिस के अन्त में तीन बचें ऐसी होती है तथा - 'जेणं तस्स रासिस्स अवहारसमया कडजुम्मा से त्तं कडजुम्मते भए' उस राशि के अपहार समय कृतयुग्म
1
જે તે રાશીના અપહાર કરવાળા સમય હાય છે, તે પણ ચારના જ હોય છે. એવી તે રાશી કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ કહેવાય છે. તેથી મે તેને કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મ રૂપ કહેલ છે. જે રીતે ૧૬ સેળ સખ્યાની રાશીના જ્યારે ચારથી વિભાગ કરવામાં આવે છે, તે છેવટે તેમાંથી ૪ ચાર ખેંચે છે. અને અહિયાં અપહાર કરનાર સમય પણ ચાર જ છે. તેથી અપહાર કરતાં દ્રવ્યની અપેક્ષાથી અને અપહારક સમયની અપેક્ષાથી આમાં કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મપણુ' આવે છે. તેમ समन्नर्बु. जेणं' रासी चक्करण अवहारेणं अवहीरभाणे तिपज्जवसिए' ने રાશી ચારથી વિભકત કરાતિ થકી જેના અંતમાં ત્રણુ ખચે એવી હોય છે. તથા ' जेण तस्स रासिरस अवहारसमया कडजुम्मा सेत कडजुम्मते ओए' ते शशिना અપહાર સમય કૃતયુગ્મચાર રૂપ ાય છે. એવી તે રાશિ મૃતયુગ્મ, ચૈાજ