________________
hrefद्रका ठीका श०३५ उ. १ ३०१ राशिक्रमेणैकेन्द्रिजीवनिरूपणम्
५०३
कृतयुग्मद्वापरयुग्मः ३ 'कडजुम्मकलियोगे' कृतयुग्म कल्योजः ४ । ' तेओग कडजुम्मे' ज्योजकृतयुग्मः ५ । 'तेओगतेओगे' ज्योज - ज्योजः ६ 'तेओग दायर जुम्मे' प्रपोज द्वापरयुग्मः ७ । 'तेओगकलिभोगे' ज्योजकल्योजः ८ 'दावरजुम्मकडजुम्मे' द्वापरयुग्म कृतयुग्म: ९ 'दावरजुम्मते भोगे' द्वापरयुग्मज्योजः १० | 'दावरजुम्म दावरजुम्मे' द्वापरयुग्म द्वापरयुग्मः ११ 'दावर जुम्म कलिओगे' द्वापरयुग्म कल्योजः १२ 'कलिओग कडजुम्मे १३, कल्पोज कृतयुग्मः १३ 'कलिओग तेओगे' कल्योजच्योजः १४ 'कलियोग दानरयुम्मे' कल्पोज द्वापरयुग्मः १५ । 'कलिओकलिओगे' कल्योज कल्योजः १६ । एते पोडश महायुग्म राशयो भवन्तीति । षोडशराशीनामर्थं गौतमः पृच्छति - 'से केणद्वें भंते ! एवं बुच्चर सोलस महाजुम्मा पन्ना ' तत्केनार्थेन सदन्त ! एवमुच्यते पोडशमहायुग्माः प्रज्ञप्ता - कथिताः 'तं जहा ' तद्यथा - 'कडजुम्मकडजुम्मे जान कलिओग कलिओगे' कृतयुग्मकृतयुग्मों यावत्कल्योजकल्योज इति अत्र यावत्पदेन 'कडजुभ्मते भोगे' इत्यारभ्य 'कलिभोग दावरजुम्मे' इत्यन्वानां ग्रहणं भवतीत्यवान्तरपश्नः, भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' 'हे गौतम! 'जेणं रासी चउक्कणं अवहारेणं अवहीरमाणे चउपज्जवसिए' यः खलु राशिः चतुकेणापहारेणापहियमाणञ्चतुः पर्यवसितो भवति चतुः संख्यया विभज्यमाने चतुः शेषो भवतीत्यर्थः तथा - ' जेणं तस्स रासिस्स अहारसमया तेवि कड आप किस कारण से कहते हैं कि महायुग्म सोलह होते हैं । जैसे कि वे कृतयुग्म कृतयुग्म से लेकर आपने 'कलि ओगकलि ओग' पद तक कहे हैं। यहां यावत् शब्द से 'कडजुम्म तेओगे' से लेकर 'कलि भोगदावर जुम्मे' तक के १४ महायुग्म गृहीत हुए हैं इस प्रकार का यह अवान्तर प्रश्न है । इस के उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं - 'गोयमा ! जेणं रासी चक्कणं अवहारेणं अवहीरमाणे चउपज्जर्वानिए' हे गौतम! जो राशि चार की संख्या से विभक्त होकर अन्त में चार बचाती है तथा કહેા છે કે મહુ'યુગ્મા સેળ છે ? જેમ કે-કૃતયુગ્મ કૃતયુગ્મથી લઇને કલિયેાગ यह सुधी आये उद्या हे मडियां यावत्यथी 'कडजुम्म तेओगे' मा पहथी सधने 'कलिओगद्दावरजुम्मे' आ यह सुधी १४ यौः महायुग्मा ग्र કરાયા છે. આ રીતે આ અવાન્તર પ્રશ્ન કરેલ છે. આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી गौतभस्वामीने हे छे - 'गोंयमा । जे णं रासी चउकरणं अवहारेण अवहीरमाणे चउपज्जवसीए' हे गौतम ने शशीन। थारनी सध्या भांथी विभाग साथी हेवटे यार अये छे, तथा 'जेणं' तस्स रासिस्स अवहारसमया ते वि कडजुम्मा'