________________
२०६
भगवती
ilan] ! अध्यवसाययोग निर्वर्तितेन कारणोपायेन एवं खलु ते जीवाः परभवायुकं कुर्वन्तीति । तेषां खलु मदन्त । जीवानां कथं गतिः प्रवर्तते गौतम ! आयुः क्षयेण भवक्षयेण स्थितिक्षयेण एवं खलु गतिः प्रवर्तते इति । ते खलु भवसिद्धिक क्षुल्लक कृतयुग्मनारक जीवाः किम् आत्मऋद्वया उत्पद्यन्ते परऋद्धयानोत्पद्यन्ते इति, हे गौतम! आत्मऋद्ध्या समुत्पद्यन्ते न परऋद्धया समुत्पद्यन्ते । ते खड भवसिद्धिक क्षुल्ल कृतयुग्मनारकजीवाः किमात्मकर्मणा उत्पद्यन्ते पर कर्मणा वा उत्पद्यन्ते हे गौतम! आत्मकर्मणैव उत्पद्यन्ते न परकर्मणोत्पद्यन्ते । ते खलु भव. सिद्धिकक्षु लककृतयुग्मनारकजीवाः भदन्त ! आत्मप्रयोगेण उत्पद्यन्ते परप्रयोगेण है । हे भदन्त ! वे भवसिद्दिक क्षुल्लक कृनयुग्म नारक जीव परभव की आयु का बन्ध कैसे करते हैं ? हे गौतम! अध्यवसाय योग से निर्वर्तित कारणोपाय से वे परभव की आयु का बन्ध करते हैं । हे भदन्त ! उन जीवों की गति कैसी होती ? हे गौतम! आयु के क्षप से भय के क्षत्र से और स्थिति के क्षय से होती है । हे भदन्त ! वे भवसिद्धिक क्षुल्लक कृतयुग्म नारक जीव क्या आत्मद्धि से उत्पन्न होते. हैं या परर्द्धि से उत्पन्न होते हैं ? हे गौतम! वे आत्मद्धि से ही उत्पन्न होते है परद्धि से उत्तान्न नहीं होते हैं हे भदन्त । भवसिद्धिक क्षुल्लक कृतयुग्म नारक जीव क्या आत्म कर्म से उत्पन्न होते हैं या परकर्म से उत्पन्न होते हैं ? हे गौतम | वे आत्म कर्म से ही उत्पन्न होते हैं परकर्म से उत्पन्न नहीं होते हैं । हे भदन्त ! वे भवसिद्धिक क्षुल्लक कुनयुग्म नारक जीव क्या आत्म प्रयोग से उत्पन्न होते हैं या
હે ભગવન્ તે ભસિદ્ધિક ક્ષુલ્લક મૃતયુગ્મ નારક જીવ પરભવની આયુષ્યના અંધ કેત્રી રીતે કરે છે ? હે ગૌતમ ! અવસાય ચૈાગથી નિવૃતિ ત કરણેાપાયથી તેએ પરભવના આયુષ્યને મધ કરે છે. હે ભગવન્ તે જીવેાની ગતિ કેવી રીતે હોય છે ? હું ગૌતમ ! આયુના ક્ષયથી ભવના ક્ષયથી અને સ્થિતિના ક્ષયથી તેઓની ગતિ થાય છે હે ભગવન તે ભવસિદ્ધિક ક્ષુલ્લક કૃતયુગ્મ નારક જીવે શુ' આત્મઋદ્ધિથી ઉત્પન્ન થાય છે ? અથવા પરઋદ્ધિથી ઉત્પન્ન થાય છે ? હે ગૌતમ ! તેઓ આત્મઋદ્ધિથી જ ઉત્પન્ન થાય છે પરઋદ્ધિથી ઉત્પન્ન થતા નથી. હું ભગવન્ તે ભત્રસિદ્ધિક ક્ષુલ્લક મૃતયુગ્મ નરક જીવા આત્મક થી ઉત્પન્ન થાય છે કે પરકમથી ઉત્પન્ન થાય છે ? હું ગૌતમ ! તેઓ આમ કમ થી જ ઉત્પન્ન થાય છે. પરકમાંથી ઉત્પન્ન થતા નથી. હું ભગવન્ તે ભવસિદ્ધિક ક્ષુલ્લક મૃતયુગ્મ નારક જીવા શુ' આત્મ પ્રત્યેાગી ઉત્પન્ન