Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ. १२ सू०२ अपकायिके पृथ्वी कायादीनामुत्पत्तिः ५९
धोऽपि वनस्पतिकाधिकस्य ज्ञातव्यः । तमेच एकत्र गमे दर्शयति- 'तईयगमे' इत्यादि, 'तईयगमे कालादेसेणं जहन्नेणं बावीसं चाससहस्लाई अंतोनुदुराय महियाई' तृतीयगमे कालादेशेन - कालापेक्षया जघन्येन द्वात्रिंशविषसहस्राणि अन्तर्मुहूर्त्ताभ्यधिकानि, 'उक्को सेणं अट्ठावीससहस्मुत्तरं वाससा सहरसे' उत्कृष्टतोऽष्टाविंशतिसहस्रोत्तरं वर्षशतसहस्रम् इह गमे उत्कर्षतोष्ष्ट भवग्रहणानि तेषु चत्वारि पृथिव्या श्रश्वारि च वनस्पतेः तत्र चतुर्षु पृथिवीभवेषु उत्कृष्टतः कालादेशेन अष्टाशीतिवर्षसहस्राणि ८८०००, तथा वनस्पतेर्दशवर्षसहस्रायुष्कत्वात् चतुर्षु भवेषु चत्वारिंशद्वर्षसहस्राणि४००००) उपयसंयोगे चाष्ट। विंशतिःस्त्रोचरणां लक्षम् १२८०००, भवतीति । 'एवइयं जात्र करेज्जा' एवावन्तं यावत्कुर्यात् एतावत्काल कायिक की उत्कृष्ट स्थिति दश हजार वर्ष की होती है और जघन्य स्थिति सबकी एक अन्तर्मुहूर्त्त की होती है । इस प्रकार से वनस्पति कायिक का कायसंवेध जानना चाहिये, यही बात सूत्रकार एक गम में दिखलाते हैं - 'इमे कालादेसेणं जहन्नेणं बाबीसं वाससहस्साई अंतोमुत्तममहियाई' तृतीय गम में काल की अपेक्षा जघन्य से एक अन्तर्मुहूर्त्त अधिक २२ हजार वर्ष और उत्कृष्ट से एक लाख २८ हजार वर्ष का फायसंवेध है, यहां भय की अपेक्षा आठ भवग्रहणरूप भवादेश कहा गया है, इनमें चार भव पृथिवी के और चार भाव वनस्पति के पृथिवी के चार भवों में ८८००० वर्ष और वनस्पति के चारों में ४०००० वर्ष लग जाते हैं, अतः दोनों को मिलाने से १२८०००वर्ष का काय संवेध का काल आ जाता है । 'एवइयं कालं जाव करेज्जा' इस
ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ દસ હજાર વર્ષની હાય છે. અને જધન્ય સ્થિતિ મધાની એક 'તર્મુહૂત'ની છે. આ રીતે વનસ્પતિકાયિકના કાયસ વેધ સમજવા. એજ बात सूत्रकारे पडेला गभमां मतावेस छे. 'तइयगमे कालादेसेणं जहन्नेणं बावीस वास सहस्खाइ' अंतोमुहुत्तमम्भहियाई' श्रील गभसां अजनी अपेक्षाये - ન્યથી એક અતર્મુહૂત અધિક ૨૨ ખાવીસ હજાર વર્ષ અને ઉત્કૃષ્ટથી એક લાખ ૨૮ અઠયાવીસ હજાર વર્ષના કાયસંવેધ છે. અહિયાં ભવની અપેક્ષાથી આઠ ભત્ર ગ્રહણુ રૂપ ભવાદૅશ કહેલ છે. તેમાં ચાર ભવ પૃથ્વિીકાયના અને ચાર ભત્ર વનસ્પતિકાયના. પૃથ્વીકાયના ચાર લવેામાં ૮૮૦૦૦ અઠયાસી હજાર વર્ષ અને વનસ્પતિકાયના ચાર ભવામાં ૪૦૦૦ ચાળીસ હજાર વર્ષી થઈ જાય છે. જેથી તેઓને મેળત્રાથી ૧૨૮૦૦૦ એક લાખ અઠયાવીસ डेन्जर वर्षांनी अयस वेधते। आज यह लय छे. 'एवइयं कालं जाव करेज्जा' मा
| SR No. | 009325 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 15 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 59 MB |