Page Text
________________
चन्द्रका टीका श०२५ उ. ३ सू० : नैरयि कादीन (मल्पबहुत्वनिरूपण ७२५
बहुवत्तव्या तदेव ओहियं पयं भाणियन्नं' एतदपि अल्पवहुत्वं यथा बहुवक्तपताय प्रज्ञापनात्रे तृतीयपदे तथैत्र औधिकं पदं भणितव्यम् । एतदपि यथा बहुवक्तव्यतायां कथितम् तथैवाऽत्रापि औधिकं सामान्यं पदं वक्तव्यम् । तथा च-तत्र यद्यपि - पर्याप्तापर्याप्तकादि भेदेनाऽपि कथितम् अत्र तु यत् सामान्यतः तदेव वक्तव्यम् अव एवात्रोक्तम् 'ओहियं पयं भाणिय' इति । औधिकं सामान्यमेव पदं पठनीयमिति तच्च औधिकं पदमर्थत वसू
'पण १ चउ२ ति३ दुय४ थर्णिदिय५ एनिंदि६ सइंदिया७ कमाहुति । start तिनिय अहिया ( २ - ३ - ४) दोणंदगुगा ६ विसेसाहिया' | पश्च १ चतुर स्त्रि३ द्वीन्द्रिया४ अनिन्द्रिया ५ एकेन्द्रियाः ६ सेन्द्रियाः ७ क्रमाद्भवन्ति स्वोका१योऽधिका २-३-४ द्वौ - ५६ - गुणविशेषाधिकाश्चेति । सर्वेभ्योऽल्पीयांसः पञ्चेन्द्रियजीवा भवन्ति । तदपेक्षया चतुरिन्द्रिया विशेषाधिकाः । तदपेक्षयात्रीन्द्रिया विशेवाधिकाः । त्रीन्द्रियापेक्षया द्वीन्द्रियाः विशेषाकहते हैं-' एवं पि जहा बहुबत्तन्याए तहेव' हे गौतम! इस सम्बन्ध में भी प्रज्ञापना के बहुवक्तव्यता पद में कहा गया सामान्यपद कहना चाहिये । यद्यपि प्रज्ञापना के बहुवक्तव्यतापद रूप तृतीय पद में पर्याप्त पर्या आदि के भेद से भी कथन किया गया है । परन्तु यहां जो वहां सामान्य रूप से कहा गया है वह कहना चाहिये। इसी कारण यहां 'ओहियं पयं भाणिय' ऐसा कहा गया है । वह औधिकपदसामान्यपद - अर्थ की अपेक्षा इस प्रकार से है - ' पण चरति दुध' इत्यादि । सब से कम पञ्चेन्द्रिय जीव हैं । इनकी अपेक्षा चौइन्द्रिय जीव विशेषाधिक हैं चौइन्द्रिय जीवों को अपेक्षा विशेषाधिक तेइन्द्रिय जीव है । इन्द्रिय जीवों की अपेक्षा विशेषाधिक द्विन्द्रिय
2
या प्रश्नना उत्तरमां अलु श्री छे छे - ' एवं पि जहा बहुवत्तव्वयाए तद्देव' हे गौतम! या संमधर्मा या अज्ञायना सूत्रना महुवतव्यता પદમાં કહેલ સામાન્ય પદ્મનું કથન કરવું જોઇએ. જો કે પ્રજ્ઞાપના સુત્રના મહુવક્તવ્યતાપદમાં-ત્રીજા પદ્મમાં-પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક, વિગેરેના ભેદથી કહેવામાં આવેલ છે. પરંતુ અહીંયાં જે ત્યાં સામાન્યપણાથી કહેલ છે, તે अमावुले मेन अरथी सहींयां 'ओहिय पय' भाणियव्वं' मा પ્રમાણે કહ્યુ છે. તે ઔબ્રિકપદ-સામાન્યપદ અથની અપેક્ષાથી આ પ્રમાણે છે. "पण चउतिदुय' धत्याहि अधाथी खोछा पंचेन्द्रिय वो है तेना पुरता ચાર ઇંદ્રિયવાળા જીવા વિશેષાધિક છે. ચાર ઈંદ્રિયવાળા જીવા કરતાં ત્રણ ઈંદ્રિયવાળા જીવે વિશેષાધિક છે. ત્રણ ઈંદ્રિયવાળા જીવા કરતાં વિશેષાધિક
F
| SR No. | 009325 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 15 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 972 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 59 MB |