________________
भगवतीसूत्रे
e
तिकेषु पृथिवीकायिकेषु यदि उत्पन्नो भवेत् 'जहन्नेणं अंतोमुहचइिएस' जघन्येन अन्तर्मुहूर्त स्थितिकेषु पृथिवीकायिकेषु तथा - 'उक्को - सेणं वि अंतो मुहुचट्ठिइएस' उत्कर्षेणाऽपि अन्य मुंहस्थितिकेषु पृथिवीकायेषु स पृथिवीकायिको जीवो यदि जघन्योत्कृष्टाभ्यागम्य मुहूर्तमात्रजघन्य कालस्थिति के पु उत्पन्नो भवेत् तदा - 'एवं चेन वचव्या निरवसेसा' एवमेव वक्तव्यता निरवशेषावक्तव्या तथाहि - हे भदन्त । यः पृथिवीकायिको जीवो जघन्यकालस्थितिकपृथिवी कायिके पूत्पचियोग्यो विद्यते स कियत्कालस्थिति पृथिवीकायिकेपुत्पद्येत गौतम ! जघन्येन अन्तर्मुहूर्त स्थिदिकेषु उत्कृष्टतोऽप्यन्तमुहूत. स्थितिकेषु पृथिवीकायिके पूरपद्यते । हे भदन्त । ते जीवाः एकसमयेन कियन्त उत्पद्यन्ते गौतम ! अनुसमयमविरहिता असंख्येया उत्पद्यन्ते । सेवार्त - है कि यदि वही पृथिवीकायिक जीव जघन्य काल की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होता है तो जघन्य से और उत्कृष्ट से भी यह की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होता है 'एवचेव दत्तव्वया निरवसेसा' यहां पर भी यही पूर्वोक्त वक्तव्यता संपूर्ण रूप से कहनी चाहिये, जैसे गौतम जब प्रभु से ऐसा पूछते हैंहे भदन्त ! जो पृथिवीकायिक जीव जघन्य काल की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होने के योग्य है वह कितने काल की स्थितिवाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होता है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं -हे 'गौतम! जघन्य से वह अन्तर्मुहूर्त्त की स्थिति वाले पृथिवी कायिकों में उत्पन्न होता है और उत्कृष्ट से भी वह अन्तर्मुहूर्त्त की स्थिति वाले पृथिवीकायिकों में उत्पन्न होता है, 'हे भदन्त ! ऐसे वे जीव एक समय
·
પૃથ્વીકાયિક જીવ જઘન્ય કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વિકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે, અને ઉત્કૃષ્ટથી પણુ તે અંતર્મુહૂત'ની સ્થિતિવાળા પૃથ્વિ કાયિકામાં उत्यन्न थाय छे. तो 'एवं चैव वत्तव्वया निरवसेसा' ते संबंधां पशु मा પૂર્વોક્ત કથન સમગ્ર રીતે કહી લેવુ જોઈએ જેમકે ગૌતમસ્વામી જ્યારે પ્રભુને એવું પૂછે છે કે-હે ભગવન જે પૃથ્વિકાયિક જીવ જઘન્ય કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વિીકાયિકામાં ઉત્પન્ન થવાને ચાગ્ય છે. તે કેટલા કાળની સ્થિતિવાળા પૃથ્વિકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ હે છે કે-હે ગૌતમ ! જઘન્યથી તે અતઙૂત'ની સ્થિતિવાળા પૃથ્વિકાયિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. અને ઉત્કૃષ્ટથી પણ તે અંતર્મુ་હૃતની સ્થિતિવાળા પ્રુથ્વિકાચિકામાં ઉત્પન્ન થાય છે. હે ભગવન્ એવા તે જીવા એક