________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका शं०२४ उ.२० सू०५ मनुष्येभ्य पं. तिरश्चामुत्पातः ३१५ उपवनंति' नवरं केवलं परिमाणम् उत्कर्षतः संख्ये या उत्पद्यन्ते तत्र संज्ञिपञ्चे न्द्रियतिर्यग्यौनिकस्य पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनि के पुत्पद्यमानस्य परिमाणद्वारे उत्कर्षवोऽ. संख्येया उत्पद्यन्ते इत्युक्तम् अत्र तु संज्ञि मनुष्याणां संख्येयत्वेन संख्येया उत्प द्यन्ते एवं परिमाणद्वारे वक्तव्यम्, एतावानेव भेदः। संहननादिद्वाराणि तु यथा तत्रोक्तानि तयाऽजापि वक्तव्यानि तानि चैत्रस्-तेशं षट् संहननानि३ । शरीरावगाहना जघन्योत्कृष्टापामगुलाऽसंख्येयभागमात्रपमागा ४ । संस्थानानि-वज्र परिमाणं उक्कोलेणं संखेना उबअज्जति' इस सूत्र का कथन करते हैंइसके द्वारा उन्होंने यह समझाया है कि पूर्वोक्त गमत्र के परिमाण से यहां के मध्यम गमत्रय में परिमाण में भिनना है, क्योंकि यहां परिमाण की अपेक्षा वे उत्कृष्ट से संख्यात उत्पन्न होते हैं पञ्चेन्द्रिय तियग्योनिकों में उत्पद्यमान संज्ञि पश्चेन्द्रिय लियंग्योनिक के परिमाण द्वार में वे उत्कृष्ट से असंख्यात उत्पन्न होते हैं ऐसा कहा गया है। परन्तु यहां संज्ञो मनुष्यों का संख्यात होने के कारण वे संख्यान उत्पन्न होते हैं। ऐसा इनके परिमाण द्वार में कह लेना चाहिये। अतः इस परिमाण द्वार की ही अपेक्षा पूर्वोक्त गमन्त्रय के परिमाण द्वार से भिन्नता है और कोई बार में भिन्नता नहीं है क्योंकि संहनन आदि द्वार जैसे वहां कहे गये हैं वैसे ही वे यहां पर भी कहे गये हैं। जैसेउनके ६ संहनन होते हैं। शरीरावगाहना यहां जघन्य और
उववति' मा सूत्रपा ४ छ मा सूत्र५४थी तमामे से सभी युछे 'કે-પૂક્તિ ત્રણ ગમેના પરિમાણના કથનથી અહિયાંના ત્રણ ગમેના પરિ‘માણ વિગેરે દ્વારોના કથનમાં જુદાપણુ આવે છે. કેમકે અહિયાં પરિમાણની અપેક્ષાથી તેઓ ઉત્કૃષ્ટથી સખ્યાત પણાથી ઉત્પન્ન થાય છે. પંચેન્દ્રિયતિ. “ચ નિકમાં ઉત્પન્ન થનારા સન્ની પચેન્દ્રિય તિયચનિકને પરિમાણ દ્વારમાં તેઓ ઉત્કૃષ્ટથી અસ ખ્યાત પણે ઉત્પન્ન થાય છે. એ પ્રમાણે કહે. વામાં આવ્યું છે. પરંતુ અહિયાં સંસી મનુષ્ય સંખ્યાતપણે હોવાના કારણે તેઓ સંખ્યાત ઉત્પન્ન થાય છે એ પ્રમાણે અહિ પરિમાણ દ્વાર સંબંધમાં કહેવું જોઈએ. આ રીતે આ પરિમાણ દ્વારના સંબંધમાં પહેલા કહેલ ત્રણ ગમોના પરિમાણ દ્વારથી જુદાપણુ આવે છે. તે સિવાય બીજા કેઈ દ્વારના કથનમાં જુદાપણું આવતું નથી. કેમકે સંહનન વિગેરે દ્વારા જે 'પ્રમાણે ત્યાં કહ્યાં છે. એજ રીતે તે અહિયાં પણ કહ્યા છે જેમકે-તેઓને - છ સંવનન હોય છે. અહિયાં શરીરની અવગાહના જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટથી