________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१७ सू०१ द्वीन्द्रियजीवोत्पत्त्यादिनिरूपणम् १९३ त्पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्योऽपि आगस्योत्पद्यन्ते । यदि एकेन्द्रियादितिर्यग्योनिके भ्य आगत्योत्पद्यन्ते तदा किं वाइरेभ्यस्तिर्यग्योनिकेभ्य आगत्योत्पद्यन्ते अथवा सूक्ष्मेभ्य आगत्योत्पद्यन्ते हे गौतम! बादरपृथिवी का गिकै केन्द्रियादिभ्य आगत्योहपन्हे भदन् ! यदि बादरपृथिवी कायि केकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य आगस्योत्सचन्ते तदा किं पर्याप्तबादरपृथिवीकारिकै केन्द्रिय तिर्यग्योनिकेभ्य आगत्योत्पचन्ते अथवा अपर्याप्तकपृथिवीकायिके केन्द्रिय तिर्यग्योनिकेभ्योऽपि आगस्पोत्पद्यन्ते ? तिर्यग्योनिकों से आकरके अथवा पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकर के वे उत्पन्न होते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम ! वे एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकर के भी उत्पन्न होते हैं और यावत् पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से भी आकरके उत्पन्न होते हैं। पुनः गौतम पूछते हैं -यदि एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकरके वे उत्पन्न होते हैं तो क्या वे बादर एकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों से आकरके उत्पन्न होते हैं अथवा सूक्ष्म एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से आकरके उत्पन्न होते है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम । हृमएकेन्द्रिय तिर्यग्योनिकों से आकर के उत्पन्न होते हैं और बादरएकेन्द्रियतिर्यग्योनिकों से भी आकरके वे उत्पन्न होते हैं । पुनः नौ पूछते हैं - हे भदन्त ! यदि वे बादर एकेन्द्रियपृथिवीकायादि से आकरके उत्पन होते हैं तो क्या पर्याप्त बादर पृथिवीमान्त्रिकएकेन्द्रिय से आकरके उत्पन्न होते हैं ?
9
પ્રશ્નના
ઇન્દ્રિયવાળા તિય ચ ચૈનિકમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? આ ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે હે ગૌતમ ! તેએ એક ઇન્દ્રિયવાળા તિય ચયાનિ વાળાએમાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે અને ચાવત્ પાંચ ઈંદ્રિચવાળા તિય ચ યો નવાળાએમાંથી આવીને પશુ ઉત્પન્ન થાય છે. ફરીથી ગૌતમસ્વામી પ્રભુને પૂછે છે કે જો એક ઈન્દ્રિયવાળા તિય ચ યુનિકેશમાંથી આવીને તે ઉત્પન્ન થાય છે? તે શું તેઓ ખાદર એક ઇન્દ્રિયવાળા તિય ચામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? કે સૂક્ષ્મ એક ઇન્દ્રિય તિ ચ યોનિવાળામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્ના ઉત્તમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ ! થાય છે, અને સૂક્ષ્મ એકેન્દ્રિય તિ ચચે નિકામાંથી આવીને ઉત્પન્ન માદર એક ઈન્દ્રિય તિય ચ યોનિવાળાએમાંથી આવીને તે ઉત્પન્ન થાય છે. ફરીથી ગૌતમસ્વામી પૂછે છે કે હે ભગવન જો તે માદર એક ઇ“દ્રિથવાળા પૃથ્વીદાયિક વિગેરેમાંથી આર્વાને ઉત્પન્ન થાય છે, તેા શું તે પર્યાપ્ત ખાદર પૃથ્વીકાયિક એક ઇંદ્રિયોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? ફે
भ० २५