________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१६ सू०१ वनस्पतिकायिकजीवोत्पत्तिनि० १८३
॥ अथ षोडशोदेशका मारभ्यते ॥ पञ्चदशोद्देशकं निरूप्य क्रममाप्तं षोडशं वनस्पतिविषयकमुद्देशक निरूप. यन्नाह–'चणस्सइकाइया णं भने' इत्यादि।
मूलम्-वणस्सइकाइया णं भंते ! कओहिंतो उववज्जति एवं पुढवीकाइयसरिसो उद्देलो भाणियःवो । णवरं जाहे वणलइकाइओ वणस्सइकाइएसु उववज्जइ ताहे पढमवितीयच उत्थपंचमेसु गमएसु परिमाणमणुसमयं अविरहियं अजंता उववज्जति भवादेसेणं जहन्नेणं दो भवरगहणाई उकासेणं अणंताई भवग्गहणाई कालादेसेणं जहन्नेणं दो अंतोमुहत्ता उक्कोसेणं अणंतं कालं एवइयं जाव करेज्जा । खेसा पंचगमा अनवरगहणीया तहेव। णवरं ठिई संवेहं च जाणेज्जा । सेवं भंते ! सेवं भंते!त्ति ॥सू०१॥
॥चउवीसइमे सए लोलसमो उद्देसो सम्मत्तो॥ ___ छाया-चनस्पतिकायिकाः खलु भदन्त ! कुत उत्पद्यन्ते। एवं पृथिवीकायिकसदृश उद्देशो भणितव्यः। नवरं यदा वनस्पतिकायिको घनस्पतिकयिके
त्पद्यते तदा प्रथमद्वितीयचतुर्थपञ्चमेषु गमकेषु परिमाणमनुसमयमविरहित मनन्ता उपपद्यन्ते भवादेशेन जघन्येन द्वे भवग्रहणे उत्कर्षेणाऽनन्तानि भवग्रहणानि, कालादेशेन जघन्येन द्वे अन्तर्मुहूर्त उत्कर्षेणाऽनन्तं कालं यावत्कुर्यात् । शेषाः पश्चगमाः, अष्ट भवग्रहणानि तयैव । नवरं स्थिति संवेधं च जानीयात् । तदेव भदन्त ! तदेवं भदन्त ! इति ॥सु०१॥
॥ चतुर्विंशतितमे शतके षोडशोद्देशकः समाप्तः॥
सोलहवे उद्देशक का प्रारंभ १५ वें उद्देशक का निरूपण करके अब सूत्रकार १६ - उद्देशक का निरूपण करते हैं। इसमें वनस्पति कायिक जीव कहां से आकर के उत्पन्न होता है इत्यादि विषय का निरूपण करते हैं-'वणस्सहकाझ्या र्ण
सेगमा उद्देशान। प्रारપંદરમા ઉદ્દેશાનું નિરૂપણ કરીને હવે સૂત્રકાર ક્રમથી આવેલ આ સોળમા ઉદેશાનું નિરૂપણ કરે છે. આ ઉદ્દેશામાં તે વનસ્પતિ કાયિક જ કયાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? વિગેરે વિષયનું નિરૂપણ કરે છે –
