________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ०४ सू० ३ प्रणिधि ( अपेक्षा) द्वारनिरूपणम् ५८५ रत्नप्रभादिप्रणिधि (अपेक्षाद्वार) वक्तव्यता
मूलम् - 'इमा णं भंते! रयणप्पभा पुढवी दोचं सकरप्पभं पुढविं पणिहाय सव्वमहंतिया बाहल्लेणं सव्वक्खुड्डिया सवंतेसु एवं जहा जीवाभिगमे बितिए नेरइए उद्देसए | सू० ३ ॥
छाया - इयं खलु मदन्त ! रत्नप्रभापृथिवी द्वितीयां शर्करामभां पृथिवीं, प्रणिधाय सर्वमही वादल्येन सर्वक्षुद्रिका सर्वान्तेषु, एवं यथा जीवाभिगमे द्वितीये नैरथिकोद्देशके ॥ ० ३ ॥
1
टीका - अथ तृतीयं प्रणिधिद्वारमाह-' इमा णं भंते ! इत्यादि । ' इमाणं भंते रयणपमा पुढवी दोच्चं सक्करभं पुढविं पणिधाय सव्त्रम हंतिया वाहल्लेणं, सव्वक्खुड्डिया सव्यंतेसु ? ' गौतमः पृच्छति - हे मद्दन्त ! इयं खल्ल रत्नमापृथिवी द्वितीयां शर्कराप्रभां पृथिवीं प्रणिधाय प्रतीत्य- आश्रित्य शर्कराममा पृथिव्यपेक्षया इत्यर्थः किं सर्वमहतिका - सर्वथा महती वर्तते ? वाढलगेन- परिधिना स्थौल्येनेत्यर्थः, की जैसी उष्ण वस्तु का जो अग्नितुल्य होती है और जिसे परमाधामिंकदेवादि निष्पन्न करते हैं, स्पर्श विवक्षित है ॥ २ ॥
इति स्पर्धाद्वार वक्तव्यता ॥ प्रभादिप्रणिधि- अपेक्षा-द्वारवक्तव्यता
'इमा णं भंते । रयणप्पभापुढची' इत्यादि ।
टीकार्थ - इस सूत्र में तीसरे प्रणधिद्वार का कथन है । इसमें गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है- 'इमा णं भंते! रयणध्वभा पुढची दोच्चं सकरप्पभ्रं पुढर्वि पणिहाय सव्वमहंतिया बाहल्लेणं, सव्वक्खुडिया सव्यंतेसु' हे भदन्त ! यह रत्नप्रभा नामकी जो पहिली पृथिवी है । वह शर्कराभा नामकी दूसरी पृथिवी की अपेक्षा क्या परिधि-स्थूलता-में મિક દેવા દ્વારા નિર્માણ થાય છે, તેને ગ્રહણ કરવામાં આવે તે કાઈ પણ દોષના અવકાશ રહેતા નથી. ।।સૂ૦૨/
|| સ્પર્શી દ્વારની વક્તવ્યતા સમાસ॥ - रत्नप्रलाहि अशिधिद्वारवतव्यता"इमाणं भंते! रयणप्पभा पुढवी " त्याहि
ટીકાથ-આ સૂત્ર દ્વારા સૂત્રકારે ત્રીજા પ્રભુષિદ્ધારનું કથન કર્યુ છે गौतम स्वाभी महावीर अलुने सेवा प्रश्न पूछे छे हैं-" इमाणं भंते! रयणप्पभा पुढवी दोच्चं सकरप्पभ पुढत्रिं पणिहाय सव्वमहतिया बाहलेणं, सव्वक्खुडिया सव्यंतेसु " हे भगवन् ! रत्नअला नामनी पडेसी पृथ्वी शुद्ध शर्करायला નામની બીજી પૃથ્વી કરતાં પરિધિની (સ્થૂલતાની) અપેક્ષાએ માટી છે, અને
भ० ७४
3