Page Text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टीका शं० १३ उ० ४ सू० १ नारकपृथिवीनिरूपणम् ५७१ महत्तराचच आयामेन-दैर्येण सन्ति, महाविस्तीर्णतराश्चैव विष्कम्भेण-परिधिना सन्ति महावकाशतराथैव-अवकाशो वहूनां वक्ष्यमाणद्रव्याणामवस्थितियोग्य क्षेत्र, महान् अवकाशो येषु ते महावकाशाः, अतिशगेन महावकाशा महावकाशतराः सन्ति, तेषां च महाजनसंकीर्णताव्याहत्यर्थमाह-महामतिरिक्तवराश्चैव-महत्पतिरिक्तं नैरयिकरहितं येषु ते महापतिरिक्ताः, अतिशयेन महापतिरिक्ताः महामतिरिक्ततरा अत्यन्तशून्याः सन्ति, किन्तु-'णी तदा महापवेसणतराचेव १, नो आइण्णतरा चेव २, नो आउलतरा चेव ३, अणोयणतरा चेव ४'नो-नैव किल तथा-तेन प्रकारेण, महामवेशनतराश्चैव यथा पष्ठ नारक पृथिवी नरकावासा अति. शयेन महत्पवेशनं गत्यन्त रानरकगतौ जीवानां प्रवेशो येपु ते तथाविधा भवन्ति, न तथाविधा भवन्ति, षष्ठ पृथिव्यपेक्षया सप्तमपृथित्री नारकाणामसंख्यगुणहीनत्वात् , अतएव नो आकीर्णतराचैव-नात्यन्तं नारकैराकीर्णा संकीर्णास्ते भवन्ति, नो वा आकुलतराश्चैव-आकुला-व्याप्ता नारकैः तेषामतिशयेन योगादाकुलतरा की अपेक्षा महाविस्तारवाले हैं। इनमें वक्ष्यमाण द्रव्यों को रहने के लिये अवस्थान योग्य क्षेत्र बहुत विशाल है-इसलिये ये महावकाशतर हैं। परन्तु इनमें अधिक नारक जीव नहीं हैं इसलिये ये महाप्रतिरिक्ततर हैशून्य है । 'यो तहा महापवेसणतराचेव १' जैसे छठी नारक पृथिवी के नरकावास गत्यन्तर से आये हुए जीवों के प्रवेशवाले बने रहते हैंउस प्रकार से ये प्रवेशवाले नहीं हैं क्योंकि छठी पृथिवी की अपेक्षा सातवीं पृथिवी में नारक.असंख्यातगुणित हीन कहे गये हैं। इसी कारण अघाससमी के नरकाबास नारकों से अत्यन्त आकीणेतरसंकीर्ण-नहीं रहते हैं। और न वे नारकों से अत्यन्त व्याप्त ही रहते हैं। इसी कारण वहां नारकों में आपस में संघटन नहीं होता है । નરકના નરકવા કરતાં વધારે અવકાશવાળા) છે. પરંતુ તે નરકાવાસમાં છી નરકન નારકાવાસે જેટલા અધિક જ નથી, તેથી તેઓ મહાપ્રતિરિततर-शून्य-छ. “णो तहा महापवेसणतराचेव१" छही न२४ना न२४पासमा જેવી રીતે અન્ય ગતિમાંથી આવતાં જીવોને પ્રવેશ ચાલુ જ રહ્યા કરે છે, એવી રીતે અહીં તેમને પ્રવેશ ચાલુ રહેતું નથી, કારણ કે કદી નરક કરતાં સાતમી નરકમાં નારકોની સંખ્યા અસંખ્યાત ગણી ઓછી છે. તે કારણે અધાસપ્તમીના નારકાવાસો નારકે વડે અત્યન્ત આકર્ણિતર-સંકીર્ણ રહેતા નથી તે નરકાવાસ નારકે વડે અત્યન્ત વ્યાપ્ત પણ રહેતા નથી. તે કારણે ત્યાં નારકમાં એક બીજા સાથે સંઘદૃન થતું નથી ભીડને કારણે ત્યાં
| SR No. | 009320 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 10 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 743 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |