________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १२ उ० ४ सू० २ संहननभेदेन पुद्गलपरिवर्तननि. ११७ एकोऽपिऔदारिकपुद्गलपरिवर्ती नातीतः, नो अनागतो श एकोऽप्यस्ति, नैरयिकत्वादि वैमानिकत्वान्तेषु औदारिकपुद्गलग्रहणाभावेन तत्परिवर्ता संभवात् , स्वभिन्न विकलेन्द्रियत्वे पञ्चेन्द्रिगतिर्यग्योनिकमनुष्यत्वे तु यथायथम् अनन्ताः औदारिकपुद्गलपरिवाः अतीनाः, अनागतास्तु कस्यापि सन्ति, कस्यापि न सन्ति, इत्यादि रीत्या पूर्ववदेव बोध्यम् , एवं-पूर्वोक्तरीत्या, यावत्-अकाथिकादिविकलेन्दियस्थ, पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकस्य, मनुष्यस्य, वानव्यन्तरस्य, ज्योतिषिकस्य वैमानिकस्य च नैरयिकत्वादिभवनपतित्व वानव्यन्तरस्वज्योतिपिकत्ववैमानिकत्वान्ते स्व स्वभिन्ने अतीनानागतकाल वैमानिक अवस्था में अतीत कालिक एक भी औदारिक पुलपरिवर्त नहीं होता है, और न भनागत-कालिक अनागत एक भी औदारिक पुदल परिवर्त होता है क्यों कि लयिक से लेकर वैमानिकान्त तक चौदह दन्डकों के जीवों में औदारिक पुद्गल ग्रहण करने का अनाथ रहता है इसके अभाव से वहां औदारिक पुगलपरिवतं का अभाव कहा गया है एकेन्द्रिय विकलेन्द्रिय अवस्था में एवं पंचेन्द्रियनियंग्योनिक अवस्था में और मनुष्यावस्था में तोअतीत काल संबंधी अनत औदारिक पुद्गलपरिवर्त यथायोग्यरूप ले हैं, तथा अनागत संबंकी जो औदारिक पुद्गलपरिचते हैं वे किसी को होते भी हैं और किसी को नहीं भी होते हैं, इत्यादि रीमि के अनुसार पूर्वके जैमा समझना चाहिये हसी प्रकार पूर्वोक्त पद्धति के अनुसार यावत् अप्रकायिक से लेकर विकलेन्द्रिय के, पंचेन्द्रियतिर्यग्योनिक जीव के, मनुब्ध पानव्यन्तर के, ज्योतिष्क के, और वैमानिक के, नैरथिक से लेकर भवनपत्ति, दानव्यन्तर, ज्योतिष्क અતીતકાલિક એક પણ દારિક પુલ પરિવર્ત સભવ નથી અને ભવિષ્ય. કાલિક એક પણ પુગલ પરિવર્ત સંભવ નથી, કારણ કે નારકથી લઈને વૈમાનિક પર્યન્તના જીવમાં ઔદ્યારિક પુદ્ગલ ગ્રહણ કરવાને અભાવ કહ્યો છે. તેના અભાવને લીધે ત્યાં ઔદારિક પુલ પરિવર્તન પણ અભાવ જ કહ્યો છે પરંતુ સ્વભિન્ન વિકેન્દ્રિય અવસ્થામાં, પંચેન્દ્રિયનિયચનિક અવસ્થામાં અને મનુષ્ય અવસ્થામાં તે ભૂતકાલિક અનત ઔદાકિ પુદ્ગલ પરિવર્તને સદભાવ કહ્યો છે, તથા ભવિષ્યકાલિક ઓરિક પતલપરિવર્તન કે પૃથ્વીકાયિકમાં સદ્ભાવ હોય છે અને કઈમાં અભ વ હેય છે, ઈત્યાદિ કથન અનુસાર સમજવું એજ પ્રકારની પૂર્વોક્ત પદ્ધતિ અનુસાર અપ્રકાયિકથી લઈને વિક્લેન્દ્રિયના, પચેન્દ્રિયતિય ચાનિક જીવના, મનુષ્યના, વાળંતરના,
તિષ્કના, અને વૈમાનિકના પિતાપિતાનાથી ભિન્ન એવી નરકથી લઈને ભવનપતિ, ધનવ્યંતર, તિક અને વૈકનિક પર્યન્તની અર્વત અને