Page Text
________________
भगवतीस्व शान्तमोहतां क्षीणमोहतां वा पतिपत्स्यमानः साम्परायिक कर्म सादिकं सपर्यवसितं वध्नाति१, आदितः क्षपकापेक्ष या तु अनादिकं सपर्यवसितं वध्नाति३, अभव्यापेक्षया च अनादिकम् अपर्यवसितं बध्नाति४, किन्तु नैव खलु साम्परायिकं कर्म द्विती. यभङ्गगतं सादिकम् अपर्यवसितं वध्नाति, सादिसाम्परायिककर्मवन्धो मोहोपशमात् प्रच्युतस्यैव भवति, तस्य च नियमतो मोहक्षायित्वात् साम्परायिककर्मवन्धस्य व्यवच्छेदसम्भवात् , अतएव सादिरपर्यवसितः द्वितीयभङ्गगतः साम्परायिककर्म वन्धो नास्तीतिफलितम् । गौतम पृच्छति-'तं भंते ? किं देसेणं देसं वंधइ ?' हे भदन्त ! तत्साम्परायिकं कर्म कि देशेन जीवांशेन देशं काशं बध्नाति ? 'एव जहेत्र मोहदशा को या क्षीणमोहदशा को प्राप्त करने वाला होता है तष वह सांपरायिक कर्म का बंध सादि सपर्ययसितरूप से करता है। जो जीव अभव्य होता है उसकी अपेक्षा सांपरायिक कर्म का अनादि अपयवसित होता है । क्षपक की अपेक्षा जीव पहिले से साम्परायिक कर्म का बंध अनादि सपर्यवसितरूप से करता है। किन्तु साम्परायिक कर्म का जीव को सादि अपर्यवखितरूप से नहीं होता है । क्यों कि साम्परायिक कर्म का सादिबंध मोहोपशमसे प्रच्युत-(रहित ) हुए जीवको ही होता है। और जो मोहोपशम से प्रच्युत हुआ है वह जीव नियम से मोह का क्षय करने वाला होता है-इस कारण सांपरायिक कर्म के बंध का व्यवच्छेद संभव होने से उसका बंच सादि होकर अपर्यवसित नहीं होता है। अब गौतमस्वामी प्रभु से-(तं भंते ! किं देसेणं देसं बंधइ ) ऐसा पूछते हैं-कि हे भदन्त ! सांपरायिक कर्म का बध जीव जो करता है सो क्या वह अपने किसी एक अंश से उसके एक अंश का
જ્યારે તે ઉપશાત મહદશાને કે ક્ષીણ મેહદશાને પ્રાપ્ત કરનાર બને છે, ત્યારે તે સાંપરાયિક કર્મ બંધ સાદિ સપર્યાવલિત રૂપે કરે છે. જે જીવ અભવ્ય હોય છે તેની અપેક્ષાએ સાંપરાયિક કર્મને બધ અનાદિ અપર્યવસિત હોય છે ક્ષપકની અપેક્ષાએ જીવ પહેલેથી જ સાપરાધિક કમને બંધ અનાદિ સપર્યવસિત રૂપે કરે છે, પરંતુ જીવ સાંપરાયિક કર્મનો બંધ સાદિ અપર્યવસિત રૂપે કરતું નથી કારણ કે સાપરાયિક કમને સાદિ બંધ મેહપશમથી પ્રયુત (હિત) થયેલે જીવ જ કરે છે. અને જે મહોપશમથી પ્રશ્રુત થયેલું છે એ જીવ નિયમથી જ મેહને ક્ષય કરનારે હોય છે, તે કારણે સાંપરાયિક કર્મના બંધને 'વ્યવચ્છેદ (છેદન) સંભવિત હોવાથી તેને બંધ સાદિ થવા છતાં અપર્યવસિત હેતે નથી
वे गौतम स्वामी महावीर प्रमुन सेवा प्रश्न पूछे छे है-( त भते ! कि देसेण देसं वधह) सन्त ! शु. पोताना मे देशथी (अशथी)
| SR No. | 009317 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 784 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 46 MB |