________________
सुषा टीका स्था०५ उ०२ सु.११ व्यवहारनिरूपणम्
५५ वहारं पट्टवेज्जा ५। इच्चे एहिं पंचहिं ववहारं पट्टवेज्जा, आगमेर्ण जाब जीएणं । जहा जहा से तत्थ आगमे जाव जीए तहा तहा ववहारं पटुवेज्जा । से किमाहु भंते ? आगमबलिया समणा णिगंथा ? इच्चेयं पंचविहं ववहारं जया जया जहिं जहिं तया तयातहि तहिं अणिस्सियोवस्सियं सम्मं वबहरमाणे समणे णिग्गंथे आणाए आराहए भवइ ॥ सू० ११॥ . .
छाया-पञ्चविधो व्यवहारः मज्ञप्तः, तुयथा-आगमः १ श्रुतम् २, आज्ञा ३ धारणा ४ जीतम् ५। यथा तस्य तत्र आगम: स्यात् आगमेन व्यवहार प्रस्थापयेत् १, नो तस्य तत्र आगम: स्यात् , यया तस्य तत्र श्रुतं स्यात् , श्रुतेन व्यव. हारं पस्थापयेत् ३, नो तस्य तत्र श्रुतं स्यात् , एवं यावत् यथा तस्य तत्र जीत स्यात् , जीतेन व्यवहारं प्रस्थापयेत् ५' इत्येतेः पञ्चभिव्यवहारं प्रस्थापयेतू-आगमेन यावद् जीतेन । यथा यथा तस्य तत्र आगमो यावद् जीतं तथा तथा व्यवहारें प्रस्थापयेत् । अथ किमाइ भदन्त ! आगमालिकाः श्रमणा निर्ग्रन्थाः ? इत्येतं पश्चविधं व्यवहारं यदा यदा यत्र यत्र तदा तदा तत्र तत्र अनिश्रितोपा श्रितं सम्यग्र व्यवहरमाणः श्रमगो निग्रन्थ आज्ञाया आराधको भवति ।।मु०११।।
टीका-पंचविहे ' इत्यादि
व्यवहरणं-व्यवहार:-मोक्षार्थिवृत्तिनिवृत्तिरूपः, तद्धतुकत्वादत्र ज्ञान विशेषोऽपि व्यवहारः । स पञ्चविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-आगम्यन्ते=परिच्छिद्यन्ते
यह परिज्ञा व्यवहारवालोंको होती है, इसलिये अय सूत्रकार व्यव. हारका प्ररूपण करतेहैं-पंचविहे ववहारे पण्णत्ते इत्यादि' सूत्र ११ ॥ ___टीकार्थ--व्यवहार पांच प्रकारका कहा गया है, जैसे-आगम १ श्रुत २ आज्ञा ३ धोरणा ४ और जीत ५॥ __व्यवहार मोक्षाभिलाषियोंकी प्रवृत्ति और निवृत्तिरूप होना है।
- આ પરિજ્ઞા વ્યવહારવાળામાં હોય છે. તેથી હવે સૂત્રકાર વ્યવહારની ५३५९! 3रे छ. “ पंचविहे ववहारे पण्णत्ते " ध्याह--
टी -व्यप २ नये प्रभा पांय ४१२ ४ा छे--(१) मागम, (२) श्रत (3) माश. (४) धारमन (५) त.