________________
सुंबा ठोका स्था. ६ . ६३ औयिकादिभावनिरूपणम्
४९५
र्बन्धकाल उत्तरकालथ शेपो भवति । अत्र परभविकायुर्देवा नैरविकाच वध्नन्तीत्ययमसंक्षेपकाल इति ॥ ह्न० ६२ ॥
- पूर्वसूत्रे आयुष्कर्मवन्ध उक्तः । आयुस्तु औदयिकभाव हेतु भवतीत्योदयिकभावं, तत्साच्छेषान् भावांश्च निरूपयितुमाह
मूलम् - छविले भावे पण्णत्ते, तं जहा- ओदइए १, उवसमिए २, खइर ३, खओवसमिए ४, पारिणामिए ५, संनिवाइए ६ ॥ सू० ६३ ॥
छायाः - पड्विधो भावः प्रज्ञप्तः, तद्यथा - औदयिकः १, औपशमिक : २, क्षायिकः ३, क्षयोपशमिकः ४, पारिणामिक: ५, सामिपातिकः || सू० ६३ ॥ आयुके ६ छह धाम शेष रहने पर पर जबकी आयुका बंध करते हैं परन्तुयदि इतने पर भी पर सबकी आयुका उन्हें बंध न हो पावे तो नियम से आयुके अन्तर्मुहूर्त काल बाकी रहने पर वे उसमें परभवकी आयुका बन्ध कर लेते हैं | सू० ६२ ॥
इस ऊपरके सूत्रमें आयुष्क कर्मका बंध कहा आयुष्यकर्म औद्धिक भाव है, हेतु जिसका ऐसा होता है, इसलिये अब सूत्रकार औदयिक भावकी और औदयिक भावके साधर्म्य से शेष भावों की निरूपणा करते हैं "छबिहे भावे पण्णत्ते " इत्यादि सूत्र ६३ ॥
P भाव छह प्रकारके कहे गये हैं, जैसे- औद्धिक भाव १ औपशमिक भाव २ क्षायिक भाव ३ क्षायोपशमिक भाव ४ पारिणामिकभाव ५ और सन्निपातिक भाव ६ ।
લિકા તેમના આયુષ્યના છ માસ બાકી રહે ત્યારે પરભવના આયુના અન્ય કરે છે. પરન્તુ જો તે તે વખતે પરભવના આયુના અન્ય ન કરે, તા જ્યારે તેમનું અન્તર્મુહૂત પ્રમાણુ આયુ ખાકી રહે ત્યારે તે તેએ પરભવના આયુના અન્ય અવશ્ય ખાંધે જ છે. । સૂ. ૬૨ ॥
આગલા સૂત્રમાં આયુષ્કકમના અન્યનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું. ઔઇયિકભાવ આયુ±કમાં કારણભૂત અને છે, તેથી હવે સૂત્રકાર ઔદાયિક ભાવની અને ઔદિચક ભાવના સાધની અપેક્ષાએ માકીના ભાવેાની પ્રરૂપણા रें छे - " छविहे भावे पण्णत्ते " त्याहि
ભાવપરિણામના નીચે પ્રમાણે ૬ પ્રકાર કહ્યા છે-(૧) ઔદિયેક ભાવ (२) श्रपशमिठ लाव, (3) क्षायिभाव, (४) क्षायोपशमिङ लाव, (५) પારિણામિક ભાવ અને (૬) સાન્નિપાતિક ભાવ્.
0
