________________
सुंघा टोको स्था०६ सू०५४ अवचने षड्विधप्रायश्चित्तनिरूपणम् ४१५ कस्यायं प्रायश्चित्तप्रस्तारो मृपावाद विरमणव्रतभङ्गजनितो भवति । यदि तु तेन साधुना सत्यमेव दर्दुरश्चरणन्यासेन मारितः, ततः सोऽपलपति च, तदा तस्याप्येवमेव प्राणातिपातविरमणमृपावादविरमणवतद्वयमङ्गजनितप्रायश्चित्तपस्तारो भवतीति प्रथमः प्रस्तारः।१।।
तथा--मृषावादस्य वाद वदन्-कस्मिंश्चित् साधौ असत्यमेव मृपावादविरमण व्रतमगजनितं दोषमारोपयन् साधुः प्रायश्चित्तपस्वारभाग भवति । २ । तथाअदत्तादानस्य वादं वदन-कस्मिश्चित्साधावसत्यमेव अदत्तादानविरमणवतभङ्गाजनितं दोषमारोपयन साधुः मायश्चित्तमस्तारभाग भवति । ३। अत्र द्वितीयतृतीयप्रायश्चित्तमस्तारावेवं बोध्यौ । तथाहिउस क्षुल्लकको पाराञ्चिक प्रायश्चित्त तक प्रायश्चित्त प्रस्तार होता है, यह प्रायश्चित्त प्रस्तार उसे मृषावाद विरमण व्रतके भङ्गले होता है, और यदि उस साधुने यथार्थ रूप में अपने पैरसे मेंढक मार दिया है, और फिर भी वह अपलाप करता है, तो उसे भी प्राणातिपात विरमणे एवं मृषावाद विरमण ये दोनों व्रतोंके भङ्ग हो जानेसे इसी प्रकारसे प्रायश्चित्त प्रस्तार होता है १ इसी प्रकार यदि कोई साधु किसी अन्य 'साधु पर व्यर्थ मेंही मृषावाद विरमण व्रत भङ्ग जनित दोषका आरो. पण करता है, तो वह साधु भी प्रायश्चित्त के प्रस्तारवाला होता है २ इसी प्रकारसे अदत्तादान के भङ्ग होने के झूठे दोषका आरोपण कोई साधु किसी साधु पर करता है, तो वह भी इसी तरहसे प्रायश्चित्तके प्रस्तार• घाला होता है, यहां द्वितीय और तृतीय प्रायश्चित्त प्रस्तोर जानना चाहिये સાધુને માટે પારાચિક પ્રાયશ્ચિત્ત પર્યન્તના પ્રાયશ્ચિત્ત પસ્તાર કહાં છે. મૃષા વાદ વિરમણ વ્રતનો ભંગ કરવાને કારણે તે આ પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્ત કરતા રને પાત્ર બને છે જે બીજા સાધુ (જેના પર દેકાની હત્યાને આપ મૂકવામાં આવ્યું છે તે સાધુ) દ્વારા ખરેખર દેડકાની હત્યા થઈ ગઈ છે અને તે જુઠું બેલતે હેાય, તે તેને પણ પ્રાણાતિપાત વિરમણ અને મૃષા વાદ વિરમણ, આ બન્ને પ્રકારના વ્રતને ભંગ થઇ જવાથી ઉપર્યુક્ત પ્રાય શ્ચિત્ત પ્રસ્તારને પાત્ર બનવું પડે છે (૧) એ જ પ્રમાણે જે કોઈ સાધુ બીજા કેઈ સાધુ પર મૃષાવાદ વિરમણ વ્રતનો ભંગ કરવાને બે આરોપ મૂકે, તે તે ખેટે આરોપ મૂકનાર સાધુ પણ પ્રાયશ્ચિત્ત પ્રસ્તારને પાત્ર બને છે. (૨) એ જ પ્રમાણે અદત્તાદાનને ભ ગ થઈ જવાને પેટે અરોપ કોઈ સાધુ પર મુકનાર સાધુ ૫ણું પ્રાયશ્ચિત્ત પ્રસ્તારને પાત્ર બને છે. હવે સૂત્રકાર બીજા અને ત્રીજા પ્રાયશ્ચિત્ત પ્રસ્તારનું સ્વરૂપ પ્રકટ કરે છે—