________________
६९६
स्थानाङ्गसूत्रे
अर्थात् वालुकाकी लकीर के समान और संज्वलन क्रोधको उदक पानी की लकीरके समान कहा है ॥ १ ॥
इसी प्रकार प्रथम भेवाले मानकी पत्थर के स्तम्भ के समान दूसरे को हड्डीके स्तम्भ समान, तीसरे को काष्टके स्तम्भके समान और चौथे को तिनिश (त) के स्तम्भ समान कहा है ॥ २ ॥
इसी प्रकार प्रथम भेदवाली मायाको वांसकी जडके समान देदी कही है, दूसरे भेदवाली मायाको मिंढाके सींग के समान, तीसरे भेदवाली मायाके गोमूत्रका - चलते हुवे बैलके मूत्र की लकीरके समान, और चौथे भेवाली माया अवलेखिका अर्थात् वांस के छिलके समान टेढी कही है ।
इसी प्रकार प्रथम भेदवाले लोभको कृमि - किरमिचरंग के समान रंगवाला कहा है एवं दूसरे भेवाले लोभको कर्दम कीचडके समान रंगवाला, तीसरे भेदवाले लोभको अजन ( कज्जल ) के रंगके समान रंगवाला, और चौथे भेदवाले लोभको हरिद्रा के रंगके समान रंगवाला कहा है ।
ये सब चारों कषाय क्रमपूर्वक एकसे दूसरे उत्तरोत्तर मंद मंदतर मंदतम मंदातिमन्द कहे है ।
६
તડની માફક, પ્રત્યાખ્યાની ક્રોધને રેણુ અર્થાત્ રેતીની લીટીની સરખી અને સજવલન ક્રોધને ઉદ્યક—પ ણીની લીટી ખરાખર કહી છે !! ૧ ૫
એ જ રીતે પહેલા ભેદવાળા માનને પત્થરતા સ્તમ્ભ સરખા, ખીજાને હાડકાના સ્તમ્ભ સરખા, ત્રીજાને લાકડાના સ્તમ્ભ સરખા અને ચેાથાને તિનિશ (નેતર ) નાસ્તમ્ભ સરખા કહ્યો છે !! ૨ ૫
એ જ રીતે પહેલા ભેદવાળી માયાને વાંસના મૂળ સરખી વાંકી કહી છે, ખીજા ભેદવાળી માયાને ઘેટાના સીંગડા જેવી કહી છે. ત્રીજા ભેદવાળી માયાને ગામૂત્રિકા-ચાલતા બળદના સૂત્રની લીટી સરખી, અને ચેથા ભેટવાળી માયાને અવલેખિકા અર્થાત્ વાંસના છેડાની માફ્ક વાંકી કહી છે.
એ જ રીતે પહેલા લેઢવાળા લાલને કૃમિ–કિરમચી રંગના જેવા કહ્યો છે. અને ખીજા ભેદવાળા લેાભને કમ-કાઢવના રંગ સરખા, ત્રીજા ભેદવાળા લેાભને અજન ( કાજળ) ના રંગ જેવા રંગવાળા, અને ચાથા ભેદવાળા લાભને હલદરના રંગ જેવા રંગવાળા કહ્યો છે.
• આ તમામ ચારે કષાય કેમપૂર્વક એક એકથી બીજા ઉત્તરાન્તર મદ,
મંદતર, મંદતમ અને મ’ક્રાતિમ'દ કહેલ છે.