Page Text
________________
सुधा टीका स्था० ४. २०२० ५० गर्हस्वरूपनिरूपणम्
६५५
आलोचयामि, प्रतिक्रमामि निन्दामि गर्छे, वित्रोदधामि विशोधयामि, अकरणतयाऽम्युत्तिष्ठे, यथाई प्रायश्चित्तं तपःकर्म प्रतिपचे, ततः पश्चात् स्थविराणामन्तिके आलोचयिष्यामि यावत् तप कर्म प्रतिपत्स्ये । स च संप्रस्थितः असंप्राप्तः स्थविराश्च पूर्वमेव अमुखाः स्युः, स खलु भदन्त ! किमाराधको विराधकः ?, गौतम ! आराधको नो विराधकः | १|
स्थविरा:- अमुखाः- निर्वाचः -यातादिव्याधिना मूकत्वं प्राप्ता इत्यर्थः । एवं स्थविरामुखवत् स्वामुख-स्वमरण - स्थविरमरण - स्वस्थविरो मयमरण - रूपाऽडला पक किस अकृत्य स्थानका सेवन होजाता है तो वह ऐसा शोचता है कि मैं इस अकृत्य स्थानकी आलोचना करता हूं, निन्दा करता हूँ | इसके इस प्रकारको बाद " मैं स्थविरोंके पास आलोचना आदि कर लूगा विचारकर वह वहांसे चल देता है। उसके आने से पहलेही वे स्थविर ( जिनके पास आरहा है ) वातादि व्याधिके कारण यदि मूक होजावें तो ऐसी स्थिति में वह आराधक है ३ या विराधक है ३ । उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम १ वह आराधक है विराधक नहीं है इत्यादि ।
ܙܕ
स्थविरामुख स्थविर अमुख हो जावे अर्थात् वातादि व्याधिसे मूक हा जावे, इसी प्रकार यदि स्थविर के पास जानेवाला मुनि स्वयं अमुख हो जावे १, मर जावे २, अथवा स्थविरका मृत्यु हो जावे ३, अथवा अपने અકૃત્ય સ્થાનનું ( અતિચારનું) સેવન થઈ જાય છે. તે સાધુ એવા વિચાર કરે છે કે “ હું આ અકૃત્ય સ્થાનની આલેાચના કરૂં છું, નિંદા, ગાઁ આદિ કરૂં છું', ત્યારબાદ હુ વિરા પાસે આલેાચના આદિ કરી લઇશ. ” આ પ્રકારના વિચાર કરીને તે ત્યાંથી નીકળી પડે છે, પણ તે સ્થવિરની પાસે પહોંચે તે પહેલાં તે તે સ્થવિર વાતાદિને કારણ નિબેંક ( મૂક ) થઈ જાય છે. તે આ પ્રકારની પરિસ્થિતિમાં તે સાધુને આરાધક ગણવા કે વિરાધક ?
આરાધક જ
ગણાય,
મહાવીર પ્રભુના ઉત્તર— હૈ ગૌતમ ! તે विराध नहीं" इत्यादि.
સ્થવિર સુખ, સ્થવિર અમુખ થઈ જાય અર્થાત્ વાતાદિ વ્યાધિથી મૂંગા થઈ જાય, તેવી જ રીતે સ્થવિરની ૫ સે આવનાર મુનિ તે જ અમુખ ( भूंगा ) यह लय १, भरी लय २, मगर स्थविरनुं भरयु या लय 3, અથવા પેાતાનું અને સ્થવિરતુ એમ બન્નેનું મરણ થઇ જાય, એ ચાર આલાપકા પણ અહીં સમજી લેવા જોઇએ. આ પૂર્વોક્ત પાંચ આલાપકામાં તથા
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |