________________
सुधांटीका स्था० ४ उ०२ सू० ५४ कायाविशेषनिरूपणम् ४। अत्र प्रथमभङ्गः प्रोक्तः १। द्वितीयभङ्गे साधुश्रावकादिः २। तृतीये भङ्गे तीर्थकरः ३॥ चतुर्थभङ्गे वद्वतीर्थकर नामगोत्रकर्मा देवभवस्थस्तीर्थङ्करः ४। सू० ४४॥ ___ पूर्व कथारूपो वाग्विशेष उक्तः, साम्प्रतं पुरुषजातपधानतया कायविशेपमाह
मूलम्-चत्तारि पुरिसजाया पण्णत्ता, तं जहा-किसे णाममेगे किसे १, किसे णाममेगे दढे २, दढे णाममेगे किसे ३, दढे णाममेगे दढे ४ ॥१॥
चत्तारि पुरिसजाया पपणत्ता, तं जहा--किसे णाममेगे किससरीरे १, किसे णाममेगे दढसरीरे २, दढे णाममेगे किससरीरे ३, दढे णाममेगे दढसरीरे ४ । २। चत्तारि पुरिसजाया पण्णत्ता, तं जहा-किससरीरस्त णाममेगस्त णाणदंसणे समु. प्पज्जइ णो दढसरीरस्त १, दढसरीरस्स णाममेगस्त णाणदंसणे समुप्पजइ णो किससरीरस्ल २, एगस्त किससरीरस्स णाणदं. सणे समुप्पज्जइ दढसरीरस्तवि ३, एगस्त णो किससरीरस्त णाणदंसणे समुप्पज्जइ णो दढसरीरस्स ४ । सू० ४५ ॥
'छाया-चत्वारि पुरुषजातानि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-कृशो नामैकः कृशः १, कृशो नामैको दृढः २, दृढो नामैकः कृशः ३, दृढो नामैको दृढः ४१ १। इहलोकमें सुख फलरूप विपाक ने संयुक्त होते हैं, जैसे तीर्थकर नाम कर्म ३, तथा परलोकमें सुचीर्ण कर्म परलोकमें सुख फलरूप विपाक से संयुक्त होते हैं, जैसे-बाद तीर्थङ्ककर गोत्र कर्मवाला देव भवस्थ तीर्थङ्कर ॥सू०४४।।
" इस प्रकारसे कथारूप वार विशेष कहकर अब सूत्रकार पुरुष जातकी प्रधानतासे कायविशेषका कथन करते हैं ।
ત્રીજો ભાગ–પરલોકમાં સુચી કમ આલેકમાં સુખફલરૂપ વિપાકથી યુક્ત હોય છે. જેમકે તીર્થકર નામ કમ.
ચેથે ભાગ–પરલેકના સુચી કમ પરલેકમાં સુખફલરૂપ વિપાકથી યુક્ત હોય છે. જેમકે બદ્ધ તીર્થકર શેત્ર કર્મવાળા દેવ ભવસ્થ તીર્થકર, સૂ.૪૪
આ રીતે કથારૂપ વાગૂવિશેષનું નિરૂપણ કરીને હવે સૂત્રકાર પુરુષજાતની પ્રધાનતાની અપેક્ષાએ કાયવિશેષનું કથન કરે છે,
