Page Text
________________
स्थानहसूत्रे अथ निवेदनी"णिव्वेयणी कहा चउनिहा" इत्यादि-निवेदनी कथा चतुर्विधा प्रज्ञप्ता, तद्यथा-इहलोके-मनुष्यभवे दुथीर्णानि-दु-दुष्टु-निन्दितानि चीर्णानि-कृतानि दुश्चीर्णानि-दुष्कृतानि स्तेयपमृतीनि पापानि, कर्माणि-क्रियाः, इहलोके-मनु. घिना बने स्वरूपयाला है, इसकी उत्पत्ति के जो कारण कलाप हैं वे स्वयं अशुचि धिनायने और अपवित्र हैं माताके अपवित्र योनि द्वारसे यह निकलता है, अतः-ऐसे अपवित्र शरीर के मोह में पडकर जो जीव पुरुषार्थ साधन से मोक्ष साधन भूत सम्यग्दर्शनादिकों के सेवन से वञ्चित बन जाते हैं उनकी यह बडी भारी भूल है, इस प्रकार आत्मा को देहका स्वरूप देखनेवाली जो कथा है वह-आत्मशरीर संवेदनी कथा है । इसी प्रकार से परशरीर परसंवेदनी कथा के सम्बन्ध में भी जानना चाहिये, यह कथा आत्मसंवेदनी का अनुसरण करती है, अर्थात्-जिस प्रकार से हमें प्रतिकूल व्यवहार से अशान्ति होती है उसी प्रकार से पर शरीर के साथ किये गये प्रतिकूल व्यवहार से उसे भी अशान्ति होती है, इसी बात को ख्यापन करने वाली कथा पर शरीर संवेदनी कथा है । अथवा-जिस तरह से वह आत्म कथा शरीर है, उसी प्रकार से परशरीर भी है इस बात को ख्यापन करने वाली कथा परशरीर संवेदनी कथा है-४ ।
“णिवेयणी चउबिहा"-इत्यादि । निर्वेदनी कथा चार प्रका. रकी कही गई है, जैसे-जो-स्तेय आदिक पापकर्म जीव इस मनुष्य બનેલા સ્વરૂપવાળે છે. તેની ઉત્પત્તિના જે કારણે છે તે કારણે જ અશુચિ યુક્ત અને અપવિત્ર છે માતાના અપવિત્ર નિદ્વારમાંથી તે નીકળે છે. એવા અપવિત્ર શરીરના મેહમાં પડીને જે જીવ પુરુષાર્થ સાધનો દ્વારા મેક્ષ સાધનભૂત સભ્યદેશનાદિકાના સેવનથી વંચિત જ રહે છે, તે મોટી ભૂલ કરતે હોય છે. આ પ્રકારે આત્માને દેહનું સ્વરૂપ બતાવનારી જે કથા છે તેને આત્મશરીર સંવેદની કથા કહે છે. '
मे प्रमाणे ' ५२शरीर सवनी' या विष ५ सभा यु. “म આપણું શરીર સાથે થયેલાં પ્રતિકૂળ વ્યવહારથી આપણને અશાન્તિ થાય છે, એ જ પ્રમાણે અન્યના શરીર સાથે પ્રતિકૂળ વ્યવહારથી તેને પણ અશાન્તિ થાય છે,” આ પ્રકારની વાતનું પ્રતિપાદન કરનારી કથાને પરશરીર સંવેદની ४था ४ छ “णिव्वेयणी चउव्विहा" त्याह
निहिनी ४था या२ प्रा२नी ही छे, म...यारी मारे ५. કર્મ જીવ આલેકમાં કરે છે, તેનું ફળ આ લેકમાં પણ પ્રાપ્ત કરે છે અને
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |