Page Text
________________
सुधा टीका स्था० . उ०२ सु०४४ विकथास्वरूपनिरूपणम् - " इथिकहा " चउबिहा" इत्यादि-स्त्रीकथा चतुर्विधा जात्यादिभेदेन, तत्र स्त्रीणां जातिकथा-जात्या जातेवा कथा-ब्राह्मणीप्रभृतीनामन्यनमायाः प्रशंसा निन्दा वा १, एवं स्त्रीणां कुलकथा-उत्कृष्टापक्रप्टकुल जातानां स्त्रीणां कस्याश्चित स्त्रियाः प्रशंसा कस्याश्चिन्निन्दा वा २, तथा स्त्रीणां रूपकथा-आन्ध्रीप्रभृतीनां मध्ये कस्याश्चिद् रूपस्य प्रशंसा निन्दा वा ३, तथा-स्त्रीणां नेपथ्यकथामहाराष्टीप्रभृतीनां स्त्रीणां कस्याश्चित् कच्छवन्धनादिवेषस्य प्रशंसा निन्दा वा ४॥
स्त्रीकथायां चैते दोषा:-" आयपरमोहुदीरणं उड्डाहो सुत्तमाइ परिहाणी। वंभवयस्स अगुत्ती पसंगदोसा य गमणादो। १।"
देश सम्बन्धी कथाका नाम- देश कथा है और राजसम्बन्धी कथा का नाम राजकथा है । " इत्थिकहा चउविहा"---इत्यादि, स्त्री कथा चार प्रकारकी हैं जैसे- स्त्रियों की जाति की कथा, १ स्त्रियों के कुल की कथा, २ स्त्रियों के रूप की कथा, ३ और स्त्रियों के नेपथ्यकी कथा, ४ । ब्राह्मणी आदि किसी एक की प्रशंसा, अथवा, निन्दा करना यह - स्त्री कथाका प्रथम भेद है, १। उत्कृष्ट-अपकृष्ट कुल में उत्पन्न हुई स्त्रियों में से किसी एक की प्रशंसा-या-निन्दा करना यह-स्त्री कथाका द्वितीय भेद है। आन्ध्री (आन्ध्र प्रदेश में जन्मी हई) स्त्रियों में से किसी एक स्त्री के रूपकी प्रशंसा- अथवा निन्दा करना यह स्त्री कथाका तीसरा भेद है.-३ तथा- महाराष्ट्रो आदिक स्त्रियों में से किसी एक स्त्रीके कच्छ बन्धनादि वेष की प्रशंसा करना अथवा किसी के वेष की निन्दा करना यह- स्त्री कथा का चतुर्थ भेद है -४ । स्त्री कथा में ये दोष है-" आय परमोहुदीरणं "-इत्यादिभने । विपनी थाने. २०४४था ४ छ. " इत्थिकहा चउबिहा" या. સ્ત્રીકથા ચાર પ્રકારની કહી છે– (૧) સ્ત્રીઓની જાતિની કથા, (૨) સ્ત્રીઓના अजनी था, (3) श्रीयाना ३५नी ४था मन (४) श्रीमान नेपथ्यनी था.
બ્રાણ આદિ એક જાતિની સ્ત્રીની પ્રશંસા અથવા નિન્દા કરવી તેનું નામ સ્ત્રીવિષયક જાતિકથા છે. ઉત્તમ અથવા નીચ કુળની વાત કરીને કઈ કુળમાં જન્મેલી સ્ત્રીની પ્રશંસા કરવી અને કઈ કુળમાં જન્મેલી સ્ત્રીની નિન્દા કરવી, તેને વિષયક કુળકથા કહે છે. સ્ત્રીના રૂપની પ્રશંસા અથવા નિન્દા કરવી તેનું નામ રૂપકથા છે. (૪) મહારાષ્ટ્રિય આદિ સ્ત્રીઓની વેષભૂષાની પ્રશંસા કરવી અને કેઈ બીજી સ્ત્રીના વેષની નિન્દા કરવી તેનું નામ ને પથ્ય કથા છે. સ્ત્રીકથામાં જે દે છે તે આ ગાળામાં પ્રકટ કર્યા છે– ___“आय परमोहुदीरणं" इत्यादि
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |