________________
૦
स्थानासूत्रे
च्छित्तए २, अहुणोववन्ने णेरइए णिरयवेयणिजंसि कम्मंसि अक्खीणंसि अइयंसि अणिजिन्नंसि इच्छेजा माणुसं लोगं
मागच्छत्तए णो चेव णं संचाएइ हव्वमागच्छित्तए ३। एवं निरयाउयंस कम्मंसि अक्खिणंसि जाव णो चेव णं संचाइ हत्रमागच्छित्तए ४, इच्चे एहिं चउहिं ठाणेहिं अहुणोववन्ने नेरइए जाव णो चेव णं संचाएइ हव मागच्छित्तए ४ ॥ सू०७
छाया - चतुर्विधास्तृणवनस्पतिकायिकाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा - अग्रवीजाः १, मूलवीजाः २, पर्ववीजा: ३, स्कन्धबीजाः ४ ( सू० ७ ) ।
चतुर्भिः स्थानैरधुनोपपनैरयिकः नैरयिकलो के इच्छेद् मानुषं लोकं हव्यमागन्तुम्, नो चैव खलु शक्नोति हव्यमागन्तुम्, तद्यथा - अधुनोपपन्नो नैरयिको निरयलोके समुद्भूतां वेदनां वेदयमानः इच्छेद् मानुषं लोकं हव्यमागन्तुम् १, इस प्रकार से वनस्पति खादक घुणों का निरूपण करके अब सूत्रकार वनस्पति की प्ररूपणा करते हैं
"चविवहा तणवणस्सइकाइया पण्णत्ता "इत्यादि ७
सूत्रार्थ -- तृण वनस्पतिकायिक चार प्रकार के कहे गये हैं, "जैसे - अपबीज १ मूलबीज २ पर्वबीज ३ स्कन्धबीज ४ । चार कारणों से अधुनोपपन्नक तत्काल उत्पन्न हुवे नैरयिक नरक से मनुष्यलोक में " आना चाहता है वे चार कारण इस प्रकार से हैं एक कारण इन्में ऐसा है कि नरक में तत्काल उत्पन्न हुवा जो नैरयिक है वह जब उस लोक में उत्पन्न वेदना को भोगता है तब वह मनुष्यलोक में आने की
આ રીતે વનસ્પતિભક્ષક કીડાનુ નિરૂપણુ કરીને હવે સૂત્રકાર વનસ્પતિની अरे छे – “ चउव्विहा- तृणवणरसइकाइया पण्णत्ता " हत्याहि
તૃણુ વનસ્પતિકાયિકના નીચે પ્રમાણે ચાર પ્રકાર કહ્યા છે—(૧) અખીજ (२) भूसजी, (3) पर्वी अने (४) सुन्धणी.
અનેાપપન્નક ( તત્કાળ ઉત્પન્ન થયેલા ) નારક જીવ નીચેના ચાર કારાને લીધે નરકમાથી મનુષ્યલેાકમાં આવવા ચાહે છે-(૧) નરકમાં તત્કાળ ઉત્પન્ન થયેલે ભૈરયિક (નારક જીવ ) જ્યારે તે લેાકમાં ઉત્પન્ન થયેલી વેદનાને ભાગવે છે, ત્યારે તેને મનુષ્યલેાકમા આવવાની ઈચ્છા થાય છે. (૨) જ્યારે તે
+
