________________
सुधा टीका स्था० ३ १ २ सू० १९ तारोपणकालनिरूपणम् निष्पाद्यते यः स सेवः तस्य भूमयः-महान तारोपणकालरूपा अवस्था इति । तास्तिस्रः-उत्कृष्टा-पाण्मासिकी, यस्यां पइभिर्मासैरुत्थाप्यते पुनदीक्षायां समारोप्यत इत्यर्थः । न साऽतिक्राम्यते, मध्यमा-चातुर्मासिकी, यस्यां चतुभिर्मासैरुस्थाप्यते । जघन्या सप्तरात्रिन्दिवा यस्यां सप्तमिरेव रात्रिन्दिवैरुत्थाप्यते गृही. तशिक्षत्वादिति । शैक्षस्य च विपर्यस्तः स्थविरो भवतीति स्थविरभूमिनिरूपणा. याह-' तो थेरभूमीभो' इत्यादि, तिस्रः स्थविरभूमयः, स्थविरो-वृद्धस्तस्य भूमयः-अवस्थाविशेषाः। तान् स्थविरान् दर्शयति-जात्या-जन्मना स्थविरोजाति स्थविरः । श्रुतम्-आगमः, तेन स्थविर:-श्रुतस्थविरः २। पर्याय:-प्रत्रज्याकालः, तेन स्थविरः प्रत्रज्या स्थविरः । इह च भूमिभूमिवतोरभेदोपचारादेव मुपन्यासः । एतानेव विशिनष्टि-' सहि० ' इत्यादि, पष्टिवर्पजात:-पष्टिवर्पाहै वह सेध है इसकी जो भूनियां हैं-महावतारोपण कालरूप जो अवस्थाएँ हैं वे शैक्ष भूमियां हैं ये उत्कृष्ट आदि के भेद से तीन प्रकारकी कही गई हैं, छह मास में ही इससे अधिक मैं नहीं पुनः जो दीक्षा में आरोपित किया जाता है वह पाण्मासिकी उत्कृष्ट शैक्षभूमि है, जिसमें चार मासमें ही पुनः दीक्षा में जो आरोपित किया जाता है वह मध्यमा शैक्षभूमि है । और जो सात दिनरातमें ही पुनः दीक्षा में आरोपित किया जाता है वह जघन्य शैक्षभूमि है । स्थविर भूमियां वृद्धकी भूमियां जो तीन प्रकार की कही गई हैं उनमें जाति से जन्मसे जो स्थविर होता है वह जातिस्थविर है ? श्रुत नाम आगम का है-इस आगम से जो स्थविर होता है वह श्रुतस्थविर है तथा प्रत्रज्याकाल से जो स्थविर होता है वह प्रवज्यास्थविर है यहां भूमि और भूमिवान् का अभेद ભૂમિઓ છે-મહાવતાર પણ કાળરૂપ જે અવસ્થાઓ છે, તેમને શૈક્ષભૂમિ કહે છે. તેના ઉત્કૃષ્ટ આદિ ત્રણ પ્રકાર કહ્યા છે છ માસમાં જ (તેનાથી અધિક સમયમાં નહીં) જેને આપિત (આરાધિત) કરાય છે, તેનું નામ છમાસિક ઉત્કૃષ્ટ શૈક્ષભૂમિ છે. ચાર માસમાં જ જેને આરેપિત કરાય છે, તેનું નામ મધ્યમાં શૈક્ષભૂમિ છે. સાત દિનરાતમાં જ જેને આરેપિત કરવામાં આવે છે, તેનું નામ જઘન્ય શૈક્ષભૂમિ છે. સ્થવિર ભૂમિઓ (વૃદ્ધની ભૂમિઓ) ના પણ ત્રણ પ્રકાર છે-(૧) જાતિસ્થવિરની ભૂમિ અને (૨) શ્રુતસ્થવિરની ભૂમિ અને (3) पर्याय स्थविरनी भूमि. तिथी (मथी ) २ थपिर डाय छ-१० વર્ષની જેમની ઉમર હોય છે-એવા સ્થવિરને જાતિસ્થવિર કહે છે. શ્રત એટલે આગમ. તે આગમના જ્ઞાનની અપેક્ષાએ જે સ્થવિર હેય છે, તેમને શ્રત