________________
सुधा टीका स्था० ३ उ० ४ सू० ८८ लेश्यानिरूपणम्
३२३
कपोतवर्णा धूम्रवर्णेत्यर्थः । १ । ' तओ ' इत्यादि, तिस्रोलेश्याः सुरभिगन्धाःसुगन्धवत्यः प्रज्ञप्ताः आह चात्रार्थे---
""
"1 जह सुरभिकुसुमगंधो, गधोवासाण पिस्समाणाणं । तो व अनंतगुणो, पसत्यलेसाण तिपि ॥ १ ॥ छाया-यथा सुरभिकुसुमगन्धः, गन्धोवासानां पिष्यमाणानाम् । इतोऽप्यनन्तगुणः ( गन्धः ) प्रशस्तलेश्यानां तिसृणामपि ॥ १ ॥ ता एवाह - तेजो - वह्निः, तद्वर्णांलेग्या तेजोलेश्या लोहितवर्णेत्यर्थः पद्मअधिकगन्ध कृष्ण - नील-एवं- कापोत इन तीन अप्रशस्त लेइयाओं की होती है [ उत्त. अ. ३४ आ. १६] । जह सुरहि कुसुमगंधो - " इत्यादि । जैसी सुगन्धित फूलों की सुगन्ध होती है, अथवा-जैसे-सुगन्ध पीसे जाते हुवे सुगन्धित द्रव्यों से आती है, इन से भी अनन्तगुण अधिक सुगन्धि पीत - पद्म एवं शुल, इन तीन प्रशस्त लेश्याओं की होती है [ उत्तर-अ ३४ मा १७ ] इन में वर्ण इन के नामानुसार होता है - इसलिये - कृष्णलेश्या कृष्णवर्ण वाली होती है, नीललेश्या नीलवर्णवाली होती है, एवम् कापोतलेश्या धूम्रवर्णवाली होती है -१ "तओ-" इत्यादि, तीन लेश्याएँ- तेज, पद्म, और शुक्ल, ये तीन लेश्याएँ जो- सुरभिगन्धि वाली कही गई हैं सो ये सुरभिगन्धवाले पुलोंचाली होती हैं। कहा भी है- "जह सुरभि कुसुमगंधों-" इत्यादि, वर्ण इन જેવી દુર્ગંધ હાય છે, તેના કરતાં પણ અનન્તગણી અધિક દુધ કૃષ્ણ, નીલ અને કાપાત, આ ત્રણ અપ્રશસ્ત વૈશ્યાની હોય છે. ’’ , સૂ. ના ૩૪ માં અધ્યયનની ૧૬ મી ગાથામાં આ વાતનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યુ છે. जह सुरद्दिकुसुमगन्धो " त्याहि
66
,
જેવી સુગધીદાર ફૂલેાની સુગંધ હેાય છે, જેવી લસેાટેલા સુગ'ધી દ્રવ્યેની સુગધ હાય છે, તેના કરતાં પણ અનતગણી સુગન્ધ તેજોલેશ્યા, પદ્મલેશ્યા અને શુકલ લેસ્યાની હૈાય છે. ( ઉત્તર અ. ૩૪ ગાથા ૧૭)
આ છએ લેસ્યાએનાં વધુ તેમના નામાનુસાર હાય છે. જેમકે કૃષ્ણ લેફ્યા શ્યામ વર્ણવાળી, નીલલેશ્યા નીલ વર્ણવાળી, કાપેાત લેશ્યા ધૂમ્ર वावाणी होय छे, " तओ " इत्याहि
તેોલેસ્યા, પદ્મલેશ્યા અને શુકલ લેશ્યાને સુરભિ ગધવાળી કહી છે. કારણ કે તેઓ સુરભિ ગંધવાળા પુદ્ગલાવાળી હાય છે. કહ્યું પણ છે કે~~
<<
जह सुरभि कुसुमगंधो ” त्याहि
