________________
सुधा टीको स्था०३ उ ३४ सू० ६९ प्रावश्चित्तवतां निरूपणम् भवति । तीर्थकर-प्रवचनश्रुता-ऽऽचार्य-गणधरमहर्द्धिकानामाशातनाकारक आशातनापाराञ्चिको भवति ।
उक्तश्च-" सव्वे आसायंते पावइ पारंचियं ठाणं " छाया-सर्वान् आशातयन् प्राप्नोति पाराश्चि स्थानम् , इति ।
प्रतिसेवनापाराश्चिकत्रिविधः-दुष्टपाराधिका प्रमत्तपाराश्चिकः, अन्योन्यपाराश्चिकश्चेति, उक्तञ्च
" पडिसेवणपारंची, तिविहो सो होइ आणुपुबीए ।
दुढे य पमत्ते य, नायव्यो अन्नपन्ने य ॥ १ ॥ छाया-प्रतिसेवनापाराश्विकस्त्रिविधः स भवति आनुपूा ।
दुष्टश्च प्रमत्तश्य, ज्ञातव्योऽन्योऽन्यश्चेति ॥ १ ॥ इति । पारञ्चिकनैविध्यमाह-दुष्टपाराञ्चिकः, दुष्टो-दोपवान् पाराश्चिकः । प्रमत्तपाराश्चिकः, प्रमत्तः-पञ्चमनिद्राप्रमादबान् , स एव पाराश्चिकः । अन्योन्यं कुर्वन् पाराश्चिकः, अन्योन्यं-परस्पर मैथुनं पाराश्चिकः पुरुषयुग्मरूप इत्यर्थः। तत्रआती है तीर्थकर प्रवचन श्रुत-आचार्य गणधर और महद्धिक इनकी आशातना करने वाला जीव आशातना पाराश्चिक होता है, कहा भी है-" सव्व आसायंते पाबाइ पारंचियंठाण-" प्रतिसेवना पाराञ्चिक तीन प्रकार का होता है, एक दुष्टपाराञ्चिक दूसरा प्रमत्तपाराश्चिक, और तीसरा अन्योन्यपाराश्चिक, कहा भी है-"पडिसेवणपारंची तिविहो-" इत्यादि, जो दुष्ट दोषवाला होता है वह दुष्टपासंचिक है, जो पांचवां निद्रारूप प्रमादवाला होता है वह प्रमत्सपाराश्चिकहै, तथा-परस्परमें मैथुन करता है वह-अन्योन्यपाराञ्चिक है। इनमें जो दुष्ट पाराञ्चिक है वह कपाय विषय की अपेक्षा से दो प्रकार का है, तथा-कपायदुष्टपाराश्चिक હોય છે તીર્થંકર-પ્રવચન, શ્રત, ગણધર, આચાર્ય અને મહદ્ધિકની આશા તના કરનાર જીવ આશાતના પારચિક હોય છે કહ્યું પણ છે કે
" सव्व आसायंते पावइ पारेंचियं ठाणं " त्यादि
પ્રતિસેવના પારાચિક ત્રણ પ્રકારનાં હોય છે-(૧) દુષ્ટ પારાચિક (૨) પ્રમત્ત પારાચિક અને (૩) અન્ય પારાંચિક કહ્યું પણ છે કે
" पडिसेवणपारची तिविहो" त्याहि
જે દુષ્ટ (દોષવાળે) હોય છે તેને દુષ્ટ પારાંચિક કહે છે. જે પંચમ નિદ્રારૂપ પ્રમાદવાળો હોય છે તેને પ્રમત્ત પારાંચિક કહે છે, તથા જે પરસ્પરમાં મૈથુન (અબ્રહ્મ) નું સેવન કરે છે તેને અ ન્ય પારાચિક કહે છે. આ ત્રણ પ્રકારના પારાચિકમાંથી જે દુષ્ટ પારાચિક છે તે કષાય–વિષયની અપેક્ષાઓ બે પ્રકાર છે-(૧) કષાય દુષ્ટ પારાચિક અને (૨) વિષય દુષ્ટ પારાંચિક