Page Text
________________
सुधा टीका स्था० ३ उ०३ सू० ४५ निर्बंधाननाराचार निरूपणम्
re
,
1
बुद्धव्याख्या चैवम् – परिवेषकः - परिवेषणपात्राद् ओदनादि गृहीत्वा यस्मै दातुकामस्तद्भाजने क्षेप्तुमवस्थितः तेन च 'मा देही' - ति भणितम्, अत्रावसरे भिक्षार्थं समागतं मुनिं दृष्ट्वा परिवेषकः कथयति-' प्रसार्यतां मुने । पात्रम् ' ततः साधुना प्रसारिते पात्रे परिवेषकेण क्षिप्तमोदनम् । इह च संयतप्रयोजने गृहस्थेन इस्तएवैकतोऽन्यत्र परिवर्तितः किन्तु नान्यद् गमनादिकृतमिति जघन्योपहृतजातमिति । उक्तञ्च -
" भुंजमाणस्य उक्खित्तं, पडिसिद्धं तं च तेण उ । जहम्नोवहडं तं तु, इत्थस्स परिवत्तणा ॥ १ ॥ " छाया - भुञ्जानायोत्क्षिप्तं, प्रतिषिद्धं तच्च तेन तु ।
जघन्योपहृतं (प्रथममत्रगृहीतमित्यर्थः ) तत्तु, हस्तस्य परिवर्तना ॥
1
व्याख्या ऐसी है परोसने वाला दाता परोसने के पात्रसे ओदनादिक जिस पात्रमें रखा हुआ है - उस घाली आदिसे ओदनादिको लेकर जिसकेलिये देना चाहता है परोसना चाहता है उसके पात्र में उसे देनेके लिये उपस्थित हो गया हो, परन्तु गृहीता ( लेनेवाला ) " मा देही " मत दीजिये ऐसा कहता है । और इसी अवसरपर भिक्षा के लिये कोई मुनिजन आ जाता है तो आये हुए मुनि को देखकर परिवेषक उस मुनि से कहता है कि मुने! आप अपना पात्र रखिये । इस प्रकार दाता के कहने पर मुनि अपना पात्र उसके समक्ष रख देता है, दाता उसमें ओदनादिक भोज्य वस्तु दे देता है । इस अवस्था में संयत का प्रयोजन सघ जाने पर गृहस्थने अपने हाथ को एक ओर से दूसरी ओर ही किया है वहां से उसने गमनादि नहीं किया है । यह जघन्योपहृत है । कहा भी
પિરસવાના પાત્રમાંથી આદનાદિ-ભાત વગેરે જે પાત્રમાં રાખેલ છે તે થાળી આદિ પાત્રમાંથી એદનાદિ લઇને જેને અણુ કરવા ઈચ્છે છે ( પરસા માગે છે) તેના પાત્રમાં તે આદનાદિ આપવાને માટે ઉપસ્થિત થઇ ગયા છે, પરન્તુ લેનાર “ मा देहि " " भने ते खायशी भा' मेनुं आहे छे, नेवते ભિક્ષા પ્રાપ્તિ નિમિત્તે નીકળેલા કાઇ મુનિજન ત્યાં આવી જાય છે. હવે ત્યાં पधारेसा ते भुनिने लेडने परिवेष ( हाता ) ते भुनिने डे छे " हे भुने ! આપ આપનું પાત્ર અહીં મૂકા, દાતાના આવા વચન સાંભળીને મુનિ પેાતાનું પાત્ર તેની સમક્ષ મૂકી દે છે, દાતા તેમાં એદનાદિક ભાજ્ય વસ્તુ ઇ દે છે. આ અવસ્થામાં સયતનું પ્રત્યેાજન પૂર્ણ કરવામાં ગૃહસ્થે પેાતાના હાથને એક તરફથી ખીજી તરફ જ કર્યાં છે, ત્યાંથી તેણે ગમનાઢિ
स १९
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |