Page Text
________________
सुधा डीका स्था०३ ३०३ सू० ४८ निर्ग थनिरूपणम् छाया - सूत्रार्थयो निर्माता मियदृढधर्मानुवर्त्तनाकुशलः । जातिकुलसंपन्नो गम्भीरो लब्धिमांश्च ॥१॥ संग्रहोपग्रह निरतः कृतकरणः प्रवचनानुरागी च । एवं विधस्तु भणितो गणस्वामीजिनवरेन्द्रैः ||२||
९५
तद्भावस्तता - गणिता, तथा गणनायक तथेत्यर्थः |४| ' तिविहा - समणुन्ना ' इत्यादि, त्रिविधा समनुझा, समिति सङ्गता औत्सर्गिकगुणयुक्तत्वेनोचित आचार्यादितया अनुझा समनुज्ञा - विशेषतयाऽधिकारमदानम् । सा - आचार्यादिभेदैस्त्रिविधासे हैं—' सुत्तत्थे निम्माओ ' इत्यादि । जो सूत्रों के अर्थका निश्चय करनेवाले हों, प्रियधर्मी दृढधर्मी हों अर्थात् जिनको धर्म में प्रेम और दृढता हों ऐसे, तथा जो अनुवर्त्तना अर्थात् शास्त्रानुकूल प्रवृत्ति में कुशल हों तथा जाति (मातृवंश ) और कुल ( पितृवंश) से सम्पन्न हो, स्वभाव के गंभीर और लब्धिधारी हों, तथा संग्रहोपग्रह - अर्थात् गण के योग्य पात्रादि की व्यवस्था करनेवाले तथा यथायोग्य गणके साधुओं को यथावसर वस्त्र पात्रादि के देनेमें कुशल हों, कृतकरणहेयोपादेयके यथायोग अभ्यासी तथा मवचनानुरागी हों, इस प्रकार के सुनि गणस्वामी-गणी होते हैं ऐसा जिनेन्द्र भगवानने फरमाया है ॥ १॥ १ ॥
इस गणाचार्य का जो भाव है वह गणिता है, यह गणी स्वस्वामि सम्बन्ध से अपने गण का नायक होते हैं। समनुज्ञा तीन प्रकारकी कही गहना स्वाभावि थे। नीथे अभाये हैं- " सुत्तस्थे निम्माओ " इत्याहिજેએ સૂત્રના અને નિર્ણય કરનારા હાય, ધર્મપ્રેમી, અને ધર્મના વિષયમાં દૃઢતાવાળા હાય છે, તથા જેઓ અનુવનામાં ( શાસ્ત્રાનુકૂળ પ્રવૃત્તિમાં ) पुराण होय, तथा भति ( भातृवश ) भने भुज ( पितृवश ) थी सपन्न होय, સ્વભાવે ગંભીર અને લબ્ધિધારી હોય, તથા સંગ્રહેાપગ્રહ-એટલે કે ગણુને ચૈાગ્ય વઅપાત્રાદિની વ્યવસ્થા કરનારા હાય તથા યાચેાગ્ય ગણુના સાધુઓને અવસર પ્રમાણે વજ્રપાત્રાદિ દેવામાં કુશળ ડાય, કૃતકરણ એટલે કે ઉંચેપા દેયના યથાાગ્ય અભ્યાસી તથા પ્રવચનાનુરાગી હાય, આ પ્રકારના મુનિને ગથુિં ( ગણુના અધીશ ) કહી શકાય છે, એવું જિનેશ્વર ભગવાનનું ફરમાન છે. ॥ ૧ ॥ ૨ ॥
આ ગણુાચાયના જે ભાવ છે તેને ગણિતા કહે છે. તે ગણી સ્વસ્વામિ સ’બધથી પેાતાના ગણના નાયક હાય છે. સમનુજ્ઞા ત્રણ પ્રકારની કહી છે,
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |