Page Text
________________
५२६
नासूत्रे
पूर्ववत्, नवरस - एतद् नियमात् समतिकर्म - यथासमाधि शरीरप्रतिक्रियासहितं भवति, अस्मिन् समाधिमपेक्ष्य शरीरस्य प्रतिक्रिया क्रियते इति भावः ९ । उद्भिमरणत्विह द्विस्थानकानुरोधान्नकथितम् । अस्मिथ - नियमाच्चतुर्विधाद्दारत्यागः, परपरिकर्मविवर्जनं च भवति । स्थण्डिले एकाकी छायात उष्णमुष्णतच छायां संक्रामन्निङ्गितभूमौ सचेष्टः सम्यग्ध्यानपरायणः प्राणान् जहावीति । उक्तञ्च – “ इंगिय देसंमि सयं, चउव्विहाहारचाय निष्कण्णं । उच्चत्तणाइजुत्तं, नणेण उ इंगिणीमरणं ॥ १ ॥ छाया - इङ्गितदेशे स्वयं चतुर्विधाहारत्याग निष्पन्नम् । उद्वर्त्तनादियुक्तं नान्येन विङ्गितमरणम् || इति ॥ मृ० ४५ ॥ के भेद से दो प्रकार का है, निर्धारिम और अनिहरिस की व्याख्या पहिले जैसी ही है पादपोपगमन संधारा की अपेक्षा इस भक्तप्रत्याख्यान संधारे में विशेषता केवल इतनी सी ही है कि यह संधाग सुप्रतिकर्म होता है अर्थात् समाधि के अनुसार यह शरीर की प्रतिक्रिया सहित होता है इसमें समाधि की अपेक्षा रखकर शरीर की प्रतिक्रिया की जाती है ९ । एक मरण हङ्गितमरण भी है पर विस्थानक के अनुरोध से उसका यहां कथन नहीं किया गया है. इङ्गितमरण में नियम से चारों प्रकार के आहार का त्याग रहता है, और दूसरों के द्वारा परिकर्म करने का विवर्जन रहता है अर्थात् दूसरा वैयावच नहीं करता है यह स्थंडिल में अकेला रहता है छाया से धूप में और धूप से छाया में आना जाता है इङ्गित भूमि में सचेष्ट रहता हुआ यह सम्यरध्यान में लवलीन रहता है और इसी स्थिति में अपने प्राणों को छोड़ता है। कहा भी है( इंगिय देसंमि सयं ) इत्यादि । ०४५ ||
નામના બે ભેદ કહ્યા છે નિર્હરિમ અને અનિારિમની વ્યાખ્યા ઉપર પ્રમા @ જ સમજવી. પાદપેપગમન સંથારા કરતાં ભકતપ્રત્યાખ્યાન સંથારામા એટલી જ વિશેષતા છે કે આ સથારે। સપ્રતિકમ હોય છે, એટલે કે સમાધિ અનુસાર તે શરીર ની પ્રતિક્રિયા (સેવા સુશ્રૂષ) સહિત હોય છે, તેમાં સમાવિની અપેક્ષાએ શરીરની પ્રતિક્રિયા કરવામા આવે છે !! હું ઘ
ઇગિતમરણુ નામનું ખીજું એક મરણુ પશુ શસ્ત ગણાય છે. પણ અહીં એ સ્થાનાના અધિકાર ચાલતા હોવાથી, તેને સમાવેશ કર્યાં નથી. આ પ્રકારના મરણુમાં પણ નિયમથી જ ચારે પ્રકારના આહ્વારાના પરિત્યાગ કરાય છે. આ પ્રકારના સથારો કરનાર આધુ અન્યના દ્વારા થતી વૈયાવચને પણ પરિત્યાગ કરે છે. તે સ્થડિલમાં (બહારની ભૂમિમાં) એકલા રહે છે છાંયડામાંથી તડકામાં અને તડકામાંથી છાયડામાં જાતે જ આવે જાય છે, ઈંગિત ભૂમિમાં સચેષ્ટ
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |