________________
५२०
-
-
स्थानास्त्रे "मोत्तुं अकम्मभूमि य नातिरिए सुरगणे य नेहए ।
सेसाणं जीवाणं तब्भयमरणं तु केसिधि ॥ १ ॥" छाया-मुक्त्वा अर्म भूमिज नरतियञ्चः सुरगणान् च नेरयियान् ।
शेपाणां जीवानां तद्भवमरणं तु केपाञ्चित् ॥ १ ॥ २॥ गिरिपतन-तरुपतन ३-जलप्रवेश-ज्वलनप्रवेश ४-विपभक्षणमरणानि प्रसिद्धानि । शस्त्रावपाटनम् -शस्त्रेण-करपनादिना अवपाटनं-स्त्रशरीरस्य विदारणं यस्मिन् तत्तथोक्तं मरणम् ५। 'दो मरणाई ' इत्यादि । वक्ष्यमाणे वे मरणे श्रवणेन भगाता महावीरेण 'जार' इति 'नो नित्यत्रणिते ' इत्यारभ्य यावत् अन्य जीवों के नहीं। कहा भी है-(सोतुं अकस्मभूमि य ) इत्यादि।
अकर्मभूमि के नर तिर्यश्चों को, देवगणों को, और नैरयिकों को छोड़कर के शेष जीवों के यह तद्भवमरण होता है शेप जीवों में भी सत्र को यह मरण नहीं होता है किन्तु किसी २ के ही होता है इसी तरह से पर्वत से गिरने पर जो मरण हो जाता है वह गिरिपनन मरण है, वृक्ष से गिरने पर जो मरण होता है वह तरूपतन मरण है जल में डूय जाने पर जो मरण हो जाता है यह जलप्रवेशमरण है, अग्नि में प्रवेश करने से जो नरण होता है वह ज्वलनप्रवेशमरण है विपभक्षण करने पर जो सरण हो जाता है वह विषभाक्षणसरण है तथा शस्त्रकरपत्र -(कावन) आदि से अपने शरीर का जो विदारण हो जाने पर मरण हो जाता है वह शस्त्रापाटनमरण है इन मरणों से मरना भी वानी मागतमा मेयुमन नथी. ४यु ५५ छे -"मोत्तुं अम्मभूमि य" त्याल
અકર્મભૂમિના નર તિર્યંચા, દેવગણે અને નારકો સિવાયના છ જ તદુભવ મરણથી મરે છે તે જીમાં પણ બધાં જીવો એ પ્રકારના મરથી મરતાં નથી પરંતુ કઈ કઈ છ જ એ મરણથી મરે છે. -
ગિરિપતન મરણ–પર્વત પરથી પડી જવાને લીધે જે મરણ થાય છે, તેને ગિરિપતન મરણ કહે છે વૃક્ષ પરથી પડી જવાને લીધે જે મરણ થાય - છે, તેને તરુપતન મરણ કહે છે. પાણીમાં ડૂબી જવાથી જે મરણ થાય છે, તેને જલપ્રવેશ મરણ કહે છે અગ્નિમાં પ્રવેશ કરવાથી જે મરણ થાય છે, તેને જવલનપ્રવેશ મરણ કહે છે. ઝેર ખાવાથી જે મરણ થાય છે, તેને વિષભક્ષણ મરણ કહે છે કરવત આદિ શ વડે શરીરનું વિવારણ થવાથી જે મરણ થાય છે, તેને શઆવપાટન મરણ કહે છે. ગિરિપતન મરણ આદિ મરથી મરવું તે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે શ્રમણ નિ છે માટે પ્રશસ્ત કહ્યું
