________________
सुधा टीका स्था०२ उ०२सू०२४ अधोलोकशानादिविषय आत्मनोवैविध्यम् ३५९ वा शृणोति यावत् निर्जरयति । व्याख्या सुगमा १४ । पूर्वोक्ता भावाः शरीरे सत्येव संभवतांति देवानां प्रधानत्वात्तेषामेव व्यक्तित' शरीरप्ररूपणामाह म. रुपा त्याचप्रसूत्री । मरुतोदेवाः द्विविधाः-एक शरीरा द्वि शरीराश्चेति । तत्र मस्तो देवा लोकान्तिकदेव विशेषाः सन्ति, ते चैकशरीरिणः-विग्रहगतौ कार्मणशरीरत्वात् । उपपातानन्तरं वैक्रियशरीरसद्भावाद् द्विशरीरिणो भवन्ति । यद्वाभवधारणीयापेक्षयैकशरीरिणः, उत्तरक्रिया पेक्षया तु द्विशरीरिणः १ । एवं किनरादयः सप्तापि देवाः बोध्याः, । तत्र किनराः किं पुरुषाः, गन्धर्वाचैते त्रयो व्य न्तराः, शेपाः नागकुमाराः, सुपर्णकुमाराः, अग्निकुमाराः, वायुकुमाराश्चेति चत्वारो अपेक्षा वह देव देश से और सर्व समस्त शब्दों को सुनने की अपेक्षा सर्वदेश से शब्दों को सुनता है इसी तरह का कथन यावत् "निर्जरयति तक देव के सम्बन्ध को लेकर जान लेना चाहिये इन १४ सूत्रों की व्याख्या सुगम है ये सब सुनने आदिरूप भाव शरीर के होने पर ही हो सकते हैं अतः व्यक्तिरूप से कौन से देव कितने शरीरबाले होते हैं यह बात अब सूत्रकार प्रकट करते हैं-मरुत-देव-दो प्रकार के होते हैं एक एकशरीरवाले और दूसरे दो शरीरवाले मरुदेव लोकान्तिक देवविशेष हैं ये एक शरीरधारी होते हैं अर्थात् विग्रहगति में एक ही कार्मण शरीर रहता है इस अपेक्षा ये एकशरीरवाले होते हैं तथा उपपात के बाद वैक्रियशरीर का सद्भाव हो जाने से ये दो शरीरवाले होते हैं। अथवा भवधारणीय शरीर की अपेक्षा ये एक शरीरवाले होते हैं
और उत्तर वैनिय शरीर की अपेक्षा ये दो शरीरवाले होते हैं। इसी શબ્દોને શ્રવણ કરવાની અપેક્ષ એ તે દેવ સર્વદેશથી શબ્દનું શ્રવણ કરે છે मेर सर्नु थन " निर्जरयति" ५यन्तन पाने मनुसक्षीने, वान विष. યમાં અહીં સમજી લેવું આ ૧૪ સૂત્રોની વ્યાખ્યા સરળ છે.
શ્રવણ આદિ રૂપ ભાનું અસ્તિતવ વિના શરીર સંભવી શકતું નથી. આ ભાવનું અસ્તિત્વ શરીરયુક્ત જીમાં જ સંભવી શકે છે. તેથી સૂત્રકાર હવે એ વાત પ્રકટ કરે છે કે કયા કયા દે કેટલાં શરીરવાળાં હોય છે –
મતદેવ બે પ્રકારના હોય છે-(૧) એક શરીરવાળા અને (૨) બે શરીરવાળા, મતદેવ લેકાતિક દેવવિશેષ છે. તેઓ એક શરીરધારી પણ હેય છે, એટલે કે વિગ્રહગતિમાં એક કામણ શરીરને જ સદ્દભાવ રહે છે તે કારણે વિગ્રહગતિ દરમિયાન તેઓ એક જ શરીરવાળા હોય છે. પણ ઉપપાત બાદ વૈકિય શરીરને પણ સદ્દભાવ રહે છે, તેથી ઉપપાત બાદ તેમનામાં બે શરીરને સભાવ રહે છે. અથવા ભવધારણીય શરીરની અપેક્ષાએ તેઓ એક શરીરવાળા હોય છે અને ઉત્તર વૈકિય શરીરની અપેક્ષાએ બે શરીરવાળા