________________
समयार्थवोधिनी टीका प्र. थु. अ. ३ उ. २ अनुकूलोपसर्गनिरूपणम्
५७
1
टीका- 'वात' हे पुत्र ! हे कुटुम्बरक्षकपुत्र ! जं किंच अणगं' यह किंचित् ऋणादिकमासीत् । 'तंपि सन्च' तत्सर्वमपि 'समीकर्त' समीपम् अस्माभिरेव समं विभज्य ऋणं दत्तम्, नास्ति ते ऋणभारः । यदि कदाचिद ऋणभाराद्भीत इहागतोऽसि तदा तद्भयं त्यज । अस्माभिरेव तत्सर्वं समीकृतम् | 'बवहाराई ' व्यवहारयोग्यं व्यापारादिप्रयोजनीभूतं यदपि विद्यते । 'हिरणं' हिरण्यं सुवर्णादि धनं गृहेऽवशेषितम् । 'तं वि' तदपि 'ते' तुभ्यम् 'वर्य' वयम् ' दाहास्रु' दास्यामः । हे पुत्र ! तवोपरि यद् ऋणमासोत् तदस्माभिरेव विभज्य स्त्र स्वशिरसि न्यस्तम् । अथ च गृहे यत् व्यवहारयोग्यं स्वर्णादिरूपं धनं विद्यते, तदपि तुभ्यं दास्यामि, अतस्त्वयाऽवश्यमेव गन्तव्यं गृहम् । यद्भयात्यक्तगृहः, तत् दूरं गतं तदर्थ शोको न कर जीवः | अतः परं गृह सेवा व्यापारे नास्ति अबाधितस्य ते वाघाव्याधिरिति भावः॥८।
fe
टीकार्थ- हे कुटुम्ब के रक्षक पुत्र ! तुम्हारे ऊपर जो भी ऋण आदि था वह हमने बराबर कर दिया है-वॅटवारा करके चुका दिया है। अब तुम्हारे ऊपर ऋण का भार नहीं रहा है । ऋण के भय 'भयभीत हो कर यहां आए हो तो उस भय को दूर कर दो। वह ऋण तो हमने ही उतार दिया है । व्यवहार अर्थात् व्यापार आदि के योग्य जो हिरण्य चांदी स्वर्ण आदि घर में है, वह भी हम तुम्हें देंगे ।
अभिप्राय यह है- हे पुत्र ! तुम्हारे ऊपर जो ऋण चहा था, उसका बटवारा करके हम लोगों ने अपने अपने माथे ले लिया है। इसके अति रिक्त घर में व्यवहार योग्य जो भी सोना चांदी आदि है, वह भी तुम्हें देंगे । अतएव तुम अवश्य घर चलो। जिस डरसे तुमने घर छोडा है, वह दूर होगया है । उसके लिए चिन्ता मत करो | इसके पश्चात् घर पर रहने में तुम्हारे लिए कोई विघ्नबाधा नहीं है |
ટીકા”—હું કુટુ'ખના રક્ષક પુત્ર ! તારે માથે ઋણુના જે બેો હતેા, તે અમે ભરપાઈ કરા દીધા છે. કુટુંબીઓએ અંદરોઅંદર વહેચણી કરીને તે ઋણ ચુકવી દીધુ છે. હવે માથે ઋણના ભાર રહ્યો નથી જો ઋણુના ભયથી તે સાધુજીવન અગીકાર કર્યુ હાય, તે તે ભય હવે દૂર થઈ ગયેા છે વ્યવહુાર (વેપાર) આદિને માટે તારે જે સુવર્ણ, ચાંદી, ધન આદિની જરૂર હાય, તે અમે તને ઘરમાંથી આપશું
વળી
આ કથનનું તાત્પર્ય એ છે કે ઋણના ભયથી ને તે' ઘર છેાડ્યુ. હાય, તા હવે તે ભય દૂર થઈ ગયા છે. વળી વેપાર આદિને માટે જરૂરી ધન અમે તને આપશું, એટલે તને કાઇ પણ પ્રકારની વ્યવહારિક મુશ્કેલી પણ નહી' પડે. હવે તમારે ઘેર પાછા ફરામાં શી મુશ્કેલી છે ? માટે છે। આ સાધુપર્યાય અને ફરી ઘેર ચાલ્યા આવેા ાગાથા દ્વા
सू०. ८