Page Text
________________
६१४
आंधाराङ्गसूत्रे एवञ्च--'ये आस्रवास्ते परिस्रवाः, ये परिस्रवास्ते आस्रवा.' इति पूर्वार्द्धवाक्यं चतुर्गतिभ्रमणाधिकारिजीवाभिप्रायेण कथितम् । 'ये अनास्रवास्ते अपरिवाः, ये अपरिस्रवारते अनासवाः' इत्युत्तरार्द्धवाक्यं तु सिद्धापेक्षया; ते हि-नवीनकर्मबन्धकर्तृत्वाऽभावादनासवाः, सकलपूर्वकर्मक्षयेण नवीनकर्मवन्धाभावेन च निरणीयकर्माभावात्कमनिर्जराया अकाररतस्मादपरिस्रवाः।
तथा-सकलपूर्वकर्मक्षयेण नवीनकर्मानागमनेन च निर्जरणीयकर्माभावात्कर्मनिर्जराया अकर्तृत्वाद् अपरिस्रवाः, नवीनकर्मवन्धकर्तृत्वाभावाच्च अनास्रवाः, इति । निर्जरा नियमसे होती है, इसे रोकनेवाली कोई भी शक्ति नहीं है, इसलिये चौदहवें गुणस्थानवी जीवके प्रति भी यह आक्षेप नहीं होता।
इस प्रकार " ये आस्रवास्ते परिस्रवाः, ये परित्रवास्ते आस्रवाः" यह पूर्वार्ध वाक्य चतुर्गतियों में भ्रमण करनेके अधिकारी जीवों की अपेक्षा से ही कहा गया है। तथा-"ये अनास्त्रवास्तेअपरित्रवायेः अपरिस्रवास्ते अनास्रवाः" यह उत्तरार्द्ध वाक्य सिद्धों की अपेक्षासे कहा गया है, कारण कि एक तो वे नवीन कर्मवन्धके कर्ता नहीं हैं इससे वे अनास्रव हैं। दूसरे उनमें पूर्वके सकल काँका क्षय और आगामी नवीन कर्मबंधका अभाव भी हो चुका है, इसलिये निर्जराके भी कर्ता नहीं माने गये हैं। इसलिये वे अपरिस्रव हैं। तथा-उनमें पूर्वसंचित सकल कर्म के क्षय से और नवीन की के नहीं आने के कारण निर्जरा करने योग्य कर्मोके अभाव से कर्मोंकी निर्जराके का नहीं होने के कारण वे अपरिस्रव हैं, और नवीन कौके बन्ध नहीं करने के कारण वे अनास्रव है। નિર્જરા નિયમથી થઈ જાય છે, તેને રોકવાવાળી કઈ પણ શક્તિ નથી, માટે ચૌદમા ગુણસ્થાનવત્ત જીવન પ્રતિ પણ આ આક્ષેપ થઈ શકતો નથી
॥ सारे "ये आस्त्रवास्ते परित्रवाः, ये परिस्नवास्ते आसवा " मा પૂર્વાર્ધ વાક્ય ચતુર્ગનિયામાં ભ્રમણ કરવાવાળા જીવોની અપેક્ષાથી જ કહેલ છે तया-"ये अनास्नबाम्ते अपरिस्रवाः, ये अपरिस्नवास्ते अनासवाः" ! उत्तरार्थ વાક્ય સિદ્ધોની અપેક્ષાએ કહેલ છે. કારણ કે એક તે તે નવા કર્મબંધના કર્તા નથી તેથી તે અનાસવ છે બીજુ તેમાં પૂર્વના સકળ કર્મને ક્ષય અને આગામી નવા કર્મ ઘને અભાવ પણ થઈ ચુકેલ છે, માટે નિર્જરા કરવાયોગ્ય કર્મોનો અભાવ થવાથી તે નિર્જન પણ કર્તા માનવામાં આવેલ નથી, માટે તે અપરિશ્વવ છે તથા–તેમાં પૂર્વ સચિન સકળ કર્મના ક્ષયથી, અને નવીન કર્મોનાં નહિ આવવાથી, નિર્જરા કરવાગ્ય કર્મોને અભાવ થવાથી કર્મોની નિજાના કન નહીં હોવાને લીધે તે અપરિસવ છે. અને નવીન કર્મો તે બધ નહી કરવાથી તે અનાસવ છે
| SR No. | 009302 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 780 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 52 MB |