________________
सम्यक्त्व-अध्यp ४. उ. १
" सबजियाणं जम्हा, सुत्ते गेविज्जगेसु उववाओ। भणिओ जिणेहि सो न य, लिंगं मोत्तुं जओ भणियं ॥१॥ जे सणवावण्णा, लिंगग्गहणं करिति सामन्ने ।
तेसि पि य उववाओ, उक्कोसो जाब गेविज्जा" ॥ २ ॥ इति । छाया-सर्वजीवानां यस्मात्सूत्रे ग्रैवेयकेषूपपातः ।
भणितो जिनैः स न च लिङ्ग मुक्त्वा यतो भणितम् ॥१॥ ये दर्शनव्यापन्ना, लिङ्गग्रहणं कुर्वन्ति श्रामण्ये ।
तेषामपि चोपपात, उत्कर्षों यावद् ग्रैवेयकान् ॥२॥ इति । अयमत्र सारांश:-यावत्यां कर्मस्थितौ सत्यां सम्यक्त्यं प्राप्तं, तन्मध्यात् पल्योपमपृथक्त्वरूपे स्थितिभागेऽनुक्रमेण वीर्योल्लासात् क्षपिते सति देशविरतो भवति। अणुव्रत-महाप्रतरूप चारित्र प्राप्त करता है, जिसका फल कर्मक्षय नहीं है। द्रव्यचारित्रका अभिप्राय भावशून्य चारित्र है। यह चारित्र सम्यग्दर्शनमूलक नहीं होता। भावचारित्र ही सम्यग्दर्शनमूलक होता है । कहा भी है" सव्वजियाणं जम्हा, सुत्ते गेविज्जगेसु उववाओ।
भणिओ जिणेहि सो न य, लिंगं मोत्तुं जओ भणियं ॥१॥ जे दंसणवावण्णा, लिंगग्गहणं करिति सामन्ने ।
तेसि पि य उववाओ, उक्कोसो जाव गेविज्जा ॥२॥” इति। इन सब पूर्वोक्त कथनका सारांश यही है कि-जितनी कर्मस्थितिके रह जाने पर सम्यक्त्वका लाभ हुआ है, उस स्थितिमें से कम से कम पल्योपमपृथक्त्व (दो से लगाकर ९ पल्य तक) प्रमाण स्थिति થી જ (ભાવશૂન્ય) અણુવ્રત મહાવ્રતરૂપ ચારિત્ર પ્રાપ્ત કરે છે, જેનું ફળ કર્મ ક્ષય નથી. દ્રવ્યચારિત્રને અભિપ્રાય ભાવશૂન્ય ચારિત્ર છે. આ ચારિત્ર સમ્યગ્દર્શનમૂલક નથી થતું. ભાવચારિત્ર જ સમ્યગ્દર્શનમૂલક થાય છે. કહ્યું પણ છે –
" सव्वजियाणं जम्हा, सुत्ते गेविज्जगेसु उववाओ । भणिओ जिणेहि सो न य, लिंगं मोत्तुं जओ भणियं ॥ १ ॥ जे दसणवावण्णा लिगग्गहणं करिति सामन्ने ।। तेसिपि य उववाओ उक्कोसो जाव गेविज्जो" ॥२॥ इति ।
આ બધા પૂર્વોક્ત કથનને સાર એ છે કે જેટલી કર્મસ્થિતિના રહેવાથી સમ્યકત્વને લાભ થાય છે, આ સ્થિતિમાંથી ઓછામાં ઓછું પલ્યોપમ પૃથકૃત્વ (બે થી માંડી ૯ પલ્ય સુધી) પ્રમાણુ સ્થિતિ વીર્ષોલ્લાસથી ક્ષપિત થઈ જાય
