Acharanga Sutra Part 02

SR No.: 009302
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Total Pages: 780
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_acharang
File Size: 52 MB

Page 599

વરર
आचारागसूत्रे नन्वेवं सति वेदकस्य बायोपशमिकात् को भेद , सम्यक्सपुद्गलपुञ्जवेदनस्योभयत्रापि तुल्यत्वात् ? अत्रोच्यते-वेदके खलु सर्वोदितसम्यक्त्वपुद्गलपुजचरमग्रासवेदनम् , क्षायोपशमिकसम्यक्त्वकाले तु चरमग्रासवर्तिसम्यक्त्वपुद्गला अवशिष्टास्तिठन्ति, तेन तद्वर्जितपुद्गलानां वेदनं भवति, इति विशेषोऽवधारणीय इति। उक्तञ्च
शंका--यदि यही बात है कि इन दोनों सम्यक्त्वों में सम्यक्त्व प्रकृति के पुजों का वेदन होता है तो फिर वेदकसम्यक्त्वका क्षायोपशमिकसम्यक्त्वसे भेद ही क्या रहा ?
समाधान-वेदकसम्यक्त्व में सम्यक्त्वप्रकृति के चरमपुद्गलों का वेदन होता है, और क्षायोपशमिकसम्यक्त्व में इनसे अवशिष्टोंका। वस, यही इन दोनों में भेद है। इसी बात को “वेदके खलु सर्वोदितसम्यक्त्वपुद्गलपुचचरमग्रासवेदनम् , भायोपशनिकसम्यक्त्वकालेतु चरमग्रासवर्तिसम्यक्त्वपुद्गला अवशिष्टास्तिष्ठन्ति"। इन पंक्तियों में टीकाकारने स्पष्ट किया है । अर्थात्-वेदकसम्यक्त्व में सम्यक्त्वप्रकृतिके उदित हुए समस्त पुद्गलपुंजोंमेंसे सिर्फ चरमपासवर्ती पुद्गलों का वेदन होता है । क्षायोपशमिक-सम्यक्त्व के समय में तो उस चरमग्रासवर्ती पुद्गलपुंज से अवशिष्ट सम्यक्त्वप्रकृति के पुद्गलपुंजों का वेदन होता है। कल्पना कीजिये-सम्यक्त्वप्रकृति के समस्त पुलपुंजोंकी संख्या १०० है ।
શકા--જે એ વાત છે કે જ્યારે એ બને સમ્યમા સમ્યકત્વપ્રકતિના પુજેનું વેદના થાય છે તે પછી વેદક–સમ્યક્ત્વના ક્ષાપશમિક-સમ્યકત્વથી ભેદ જ શે રહ્યો?
સમાધાન––વેદક–સમ્યકત્વમાં સમ્યક્ત્વપ્રકૃતિના ચરમ પુગલનુ વેદના થાય છે, અને સાયોપશમિક-સમ્યફવમાં એનાથી અવશિષ્ણનુ વેદના થાય છે. બસ આજ આ બનેમાં ભેદ છે.
मा पातने “वेदके खलु सर्वोदितसम्यक्त्वपुद्गलपुञ्जचरमग्रासवेदनम् क्षायोपशमिकसम्यक्त्वकाले तु चरमग्रासवर्तिसम्यक्त्वपुद्गला अवशिष्टास्तिष्ठन्ति"
આ પક્તિઓમા ટીકાકારે સ્પષ્ટ કરી છે. અર્થાત વેદક–સમ્યક્ત્વમાં સમ્યકૃત્વપ્રકૃતિના ઉદિત થયેલ બધા મુદ્દગલjજેમાથી ફક્ત ચરમગ્રાસવર્તી પુદ્ગલોનુ જ વેદન થાય છે
લાયોપથમિક-સભ્યત્વના સમયમાં તે આ ચરમમાસવર્તી પુગલપુંજથી અવશિષ્ટ સમ્યક્ત્વ પ્રકૃતિના અવ્યવહિત પૂર્વવર્તી પુગલપુજેન વેદના થાય છે. કપના કરિયે કે સમ્યક્ત્વ-પ્રકૃતિના સમસ્ત પગલપુની સખ્યા ૧૦૦ છે.