Page Text
________________
५१८
माचारातसूत्रे
सति मिथ्यात्वाभिमुखतयाऽनन्तानुवन्धिकषायोदयादौपशमिकसम्यक्त्वोपरि व्यलीकचिचस्य तत्सम्यक्त्वमुद्वमतस्तद्रसास्वादनं जवन्यतः समयमात्रे, उत्कर्षतच षडाबलिकायां भवति, तस्मादिदं सम्यक्त्वं सास्वादनमुच्यते । अस्मिन् सम्यक्त्वेऽनन्तातुवन्धिकषायोदय सत्त्वेनात्मपरिणामनैर्मल्याभावादव्यक्ता तत्त्वार्थानभिरुचिस्तिष्ठति, मिथ्यात्वे तु व्यक्ता, इत्येव तयोर्भेदः ।
यद्वा-इदं सासादननाम्नाऽपि निगद्यते । तत्र - आयम् = औपशमिकसम्यक्त्वलाभं सादयति=अपनयतीत्यासादनम् = अनन्तानुवन्धिकषायवेदनम् । तस्मिन् उसी प्रकार मिथ्यात्व के उदय होनेसे मिथ्यात्वप्राप्तिके सम्मुख हुआ जीव भी अनन्तानुवन्धी कषाय के उदय से जब औपशमिक सम्यक्स्वके ऊपर अरुचि - चित्तवाला होकर उसका वमन-त्याग कर देना है, अर्थात् —जब वह सम्यक्त्व उससे छूट जाता है, तब उसका आस्वादन भी उसे कमसे कम एक समय तक, और ज्यादा से ज्यादा छह आवलिकाल तक बना ही रहता है । इस कारण इस सम्यक्त्व को सास्वादनसम्यक्त्व कहा गया है | इस सम्यक्त्व में अनन्नानुवन्धी कषाय के उदद्य का सद्भाव होने से (क्रोधादिकों में से किसी एक के उदयका सद्भाव होने से) आत्मा के परिणामों में यथावत् निर्मलना-विशुद्धि का अभाव हो जाता है। इससे यहां तत्त्वार्थ के प्रति यद्यपि व्यक्त - प्रगट-रूप में अप्रीति - अरुचि नहीं है; फिर भी अव्यक्त रूपसे वह यहां है ही । इसीलिये तो मिथ्यात्व और सास्वादनमें इसी अप्रीति की व्यक्ताव्यक्तता से भेद माना गया है । વપ્ર,સિના સન્મુખ થયેલ જીવ પણ અનંતાનુંધી કષાયના ઉડ્ડયથી જ્યારે ઓપાનિક સભ્યત્વના ઉપર અગ્નિચિત્તવાળા થર્ડને એને વમન ત્યાગ કરે છે. અર્ધાત્ ત્યારે તે સમ્યક્ત્વ ઘટી જાય છે ત્યારે એવુ આસ્વાદન પણ એને આછામાં ઓછા એક સમય સુધી અને વધારેમાં વધારે દ–અવલિકાળ સુધી રહે છે. આ કારણે આ સભ્યશ્ર્વને સાસ્વાદન સમ્યકૃત્વ કહેવામાં આવેલ છે.
આ સમ્યક્ત્વમાં અન ંતાનુબ ધી કષાયના ઉદયને સદ્ભાવ હોવાથી ( ક્રોધ!વિકાસ થી કેઈ એકના ઉદયને! સદ્ભાવ હોવાથી) આત્માના પરિણામેામાં યથાવત્ નિર્મળતા શુિદ્ધિ તેમ અભાવ થઇ જાય છે, તેથી અહીંયા તત્ત્વાના પ્રતિ પિ ત પ્રગટ રૂપ. અપ્રીતિ-અરૂચી નથી; તે! પશુ અવ્યક્તરૂપથી તે અહીંયા છે જ, તેથી તે મિથ્યાત્વ અને સારાટમાં એ જ અપ્રીતિની વ્યક્તાઅકતાથી એક માનવામાં આવે છે.
| SR No. | 009302 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 780 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 52 MB |