Page Text
________________
રરર
आचारागसूत्रे ____टीका-'मुनिने'-त्यादि । ' मुनिना' संसारस्य त्रिकालावस्थां मनुते यः स मुनिः घातिकर्मचतुष्टयक्षयसमुद्भूतान्मस्वरूपस्तीर्थकरगणधरादिः, तेन, हु-निश्चयेन एतत्-पूर्वोक्तं वक्ष्यमाणं वा, तत्र पूर्वोक्तं परिग्रहासक्तिननितसंसारपरिभ्रमणस्वरूपम् , असकृदुच्चैात्रोत्पत्त्यादिकं च प्र-प्रकर्षण वेदितं द्वादशपर्पदि प्ररूपितम् भिन्नभिन्नस्वरूपेण कथितमित्यर्थः। वक्ष्यमाणं प्रवेदितमाह-'अनोधन्तरा' इत्यादि, करते हुए कहते हैं-'मुणिणा' इलादि । ___“मुनि” यह शब्द 'मन्' धातु से निष्पन्न हुआ है। 'मन्' धातु का अर्थ जानना है । जो संसारी की त्रिकालसंबंधी समस्त गुण-पर्याय रूप अवस्थाओं को जानता है उसका नाम मुनि है, घातिया कर्मों के क्षय होने से जिन्हों को केवलज्ञान स्वरूप आत्मा के निजप की प्राप्ति हो चुकी है ऐसे तीर्थकर, गणधरादि देव यहां 'मुनि' शब्द से लिये गये हैं। अपनी निजी कल्पना का परिहार करते हुए सूत्रकार कहते हैं कि-पूर्वोक्त परिग्रहमें अत्यासक्तिवश जीव संसार में ही परिभ्रमण करता है, तथा "असकृदुच्चैोत्रे असकृन्नीचैर्गोत्रे" इत्यादि सूत्रों (इसी उद्देश के प्रथमादि सूत्रों) में जो कहा गया है यह समस्त विषय, अथवा जो भी कुछ आगे कहा जावेगा वह सब मैने अपनी निजवुद्धि से कल्पित कर नहीं कहा है, किन्तु तीर्थकरादिक देवों ने अपनी परिषद् में पृथक् पृथक् रूप से ऐसाही कहा है। उनकी परंपरा से जिस प्रकार यह विषय चला 'मुणिणा' त्या
" मुनि” ॥ शम 'मन्' धातुथी निप्पन थयो छ ‘मन्यातुनो अर्थ જાણવું થાય છે જે સસારીની ત્રિકાલસ બધી સમસ્ત ગુણપર્યાયરૂપ અવસ્થાઓને જાણે છે તેનું નામ મુનિ છે ઘાતિયા કમને ક્ષય હોવાથી જેને કેવળ જ્ઞાનસ્વરૂપ આત્માના નિજરૂપની પ્રાપ્તિ થયેલ છે એવા તીર્થંકર ગણુધરાદિ દેવ આ ઠેકાણે મુનિ–શબ્દથી લેવામાં આવેલ છે પોતાની નિજી કલ્પનાને પરિહાર કરીને સૂત્રકાર કહે છે કે–પૂર્વોક્ત પરિગ્રહમાં અત્યાતિવશ જીવ સંસારમાજ परिश्रम ४३ तथा “ असदुच्चोंत्रे असकृमीचैाँ।" त्या सूत्र ( આ ઉદેશના પ્રમાદિ સુત્રો)ના જે કહેવામા આવેલ છે તે સમસ્ત વિષય, અને જે આગળ કહેવામાં આવશે તે બધા મે પિતાની નિજ બુદ્ધિથી કલ્પના કરી કહેલ નથી, પણ તીર્થકરાદિક દેવેએ પાતપિતાની પશ્ચિદમાં પૃથ ઘ રૂપથી એમ જ કહેલ છે, તેની પર પરાથી જે પ્રકારે આ વિષય ચાલ્યો
| SR No. | 009302 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 780 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 52 MB |