________________
६६२
आचाराङ्गमुत्रे
अनेकरूपान् पृथिवीकायादीन् पञ्चस्थावरान, माणान् पाणिनः, विहिंसन्ति ।
द्रव्यलिङ्गिनो
इह चहुविधा द्रव्य लिङ्गिनो विद्यन्ते । तत्र शाक्यादयः कन्दमूलपत्रपुष्पफलादि भोक्तुं तदाश्रितत्र सजीवसमारम्भेण पृथिव्यादिस्थावरसमारम्भेण च त्रसजीवान् पृथिव्यादीन् स्थावरांथ घ्नन्ति घातयन्ति हिंसवोऽनुमोदयन्ति च । दण्डिनोऽपि -
"
46
वयं पञ्चमहाव्रतधारिणो जिनाज्ञाराधका अनगाराः स्मः " इत्यादि प्रवदमानाः साध्वाभासाः सावयमुपदिशन्ति शास्त्रमतिपिद्धमपि पड्जीवनिकायसमारम्मं कारयन्ति । प्रतिमामन्दिरादिनिर्माणार्थं गर्तकरणे, पापाणादीनां खण्डशः करणे, तेपामूर्ध्वतो निपतने च मनुष्यादीन् तथा बहुतरनृक्षच्छेदने पाँच स्थावर प्राणियों की भी हिंसा करते हैं ।
संसार में बहुत प्रकार के द्रव्यलिंगी हैं। उन में से शाक्य आदि कन्द, मूल, पत्र, पुष्प, फल आदि भोगने के लिए उन पर रहे हुए सजीवों का समारंभ करके त्रस और स्थावर जीवों की घात करते हैं, कराते हैं और घात करने वाले की अनुमोदना करते हैं । दण्डी भी-
"
हम पंचमहाव्रतधारी, जिनाज्ञा के कहने वाले झूठे साधु सावध का उपदेश देते हैं और समारंभ कराते हैं । प्रतिमा, मन्दिर, आदि का निर्माण पत्थरों के टुकडे करने में, उन्हें ऊपर से पटकने में मनुष्य आदि का घात कराता हैं । बहुत-से वृक्षों को छेदने में वृक्षाश्रित अण्डजों के पंचेन्द्रिय बच्चों का घात कराते हैं ।
आराधक अनगार हैं ऐसा शास्त्र में निषिद्ध पड्जीवनिकाय का करने के लिए - खड्डे खोदने में,
1
પ્રાણીઓની પણ હિંસા કરે છે.
સંસારમાં ઘણાં પ્રકારનાં દ્રવ્યલિંગી છે. એમાંથી શાકય આદિ કન્દ, મૂળ, પત્ર, પુષ્પ, ફૂલ આદિ ભાગવવા માટે–ઉપચેગ કરવા માટે, તેના પર રહેલા ત્રસ જીવાના સમારંભ કરીને અને પૃથ્વી આદિ સ્થાવર જીવેાના સમારંભ કરીને ત્રસ અને સ્થાવર જીવાના ઘાત કરે છે. કરાવે છે, અને ઘાત કરવાવાળાને અનુમાદન આપે छे. हंडी पशु “ अभे पंथभडाव्रतधारी, निनाज्ञाना भाराध माशुगार छीये." मे પ્રમાણે કહેવાવાળાનુડા સાધુ સાવધના ઉપદેશ આપે છે. અને શાસ્ત્રમાં નિષિદ્ધ ષનિકાયના સમારંભ કરાવે છે.
પ્રતિમા, મંદિર વગેરેનુ’ નિર્માણુ કરવા માટે ખાડા ખેાદવા, પત્થરના ટુકડા કરાવવા, તેને ઉપરથી પછાડવામાં મનુષ્ય આદિને ઘાત કરાવે છે. ઘણાંજ વૃક્ષાને કાપવાથી વૃક્ષાના