________________
५८४
आचारावसूत्रे
मूलम् --
तं णो करिस्तामि समुट्टाए मत्ता महमं, अभयं विदित्ता तं मे णो करए, एसोery एत्थोवरए, एस अणगारेति पच्चड़ ॥ सं० १ ॥
छाया-
तं नो करिष्यामि समुत्थाय मत्वा मतिमान्, अमयं विदित्वा तं यो नो कुर्यात्, एप उपरतः अत्रोपरतः, एपः अनगार इति मोच्यते ॥ ० १ ॥
टीका-
मतिमान् = मेधावी श्रमणनिर्ग्रन्यादिदेशनाश्रमणसंजातदेयोपादेयविवेकवानित्यर्थः । मत्वा = वनस्पतिकायस्वरूपं विज्ञाय विभावयति - अहं समुत्थाय आत्मकल्याणार्थमुद्युक्तः सन् मत्रज्यां गृहीत्वा तं वनस्पतिकायसमारम्भं नो करिष्यामीति ।
मूलार्थ --- मेधावी पुरुष विचार करता है - मैं आत्मकल्याण के लिए उद्यत होकर वनस्पतिकाय का आरंभ नहीं करूंगा। जो पुरुष संयम को जानकर आरंभ नहीं करता है वही आरंभ से उपरत है वही जिन शासन में आरंभ से निवृत्त कहलाता है । वही अनगार कहलाता है | सू० १ ॥
I
•
टीकार्य - श्रमण निर्गन्थ आदि का उपदेश सुनने से जिसे हेय और उपादेय का विवेक उत्पन्न हो गया है वह वनस्पतिकाय का स्वरूप जानकर इस प्रकार विचार करता है:- मैं आत्मकल्याण के लिए उथत होकर - दीक्षा लेकर वनस्पतिकाय का आरंभ समारंभ नहीं करूँगा ॥
મૂલા મેધાવી પુરૂષ વિચાર કરે છે હું આત્મકલ્યાણુ માટે તૈયાર થઈને વનસ્પતિકાયના આરંભ નહિં કરૂં. જે પુરૂષ સયમને જાણીને આરભ કરતા નથી તે માર્ભથી ઉપરત છે, તેજ જિનશાસનમાં આરભથી નિવૃત્ત કહેવાય છે, તેજ
गारवा छे. ॥१॥
ટીકા—શ્રમણ નિન્ય અાદિના ઉપદેશ સાંભળવાથી જેને હૈય અને ઉપાદેયના વિવેક ઉત્પન્ન થઈ ગયા છે. તે વનસ્પતિકાયના સ્વરૂપને જાણીને આ પ્રમાણે વિચાર કરે છેઃ-~
હું આત્મકલ્યાણુને માટે ઉદ્યત–તૈયાર થઈનેન્દ્રીક્ષા લઇને વનસ્પતિકાયના આરંભ સમારંભ કરીશ નહિં.
१
