________________
आधाराने परिमाणद्वारम्--- पादरपर्याप्तास्तेजस्कायजीयाः क्षेत्रपल्योपमस्याऽसंख्येयमागमात्रवतिपदे शराशिपरिमाणाः सन्ति। तदपेक्षया बादरा अपर्याप्तास्तेजस्कायनीवा असंख्यातगुणाः तदपेक्षया सूक्ष्मा अपर्याप्तास्तेजस्काया असंख्यातगुणाः, तदपेक्षया सूक्ष्माः पर्याप्तास्तेजस्काया असंख्यातगुणाः सन्ति । पृथिवीकायेन सहाग्निकायस्य परिमाणसमालोचनायां त्येवमवधेयम्-- __ ये तेजस्काया यादरपर्याप्ताः क्षेत्रपल्योपमासंख्येयभागमात्रवर्तिप्रदेशराशिपरिमाणाः सन्ति, ते चादरपर्याप्तभ्यः पृथिवीकायेभ्योऽसंख्यातगुणदीनाः । शेपास्त्रयोऽपि राशयः पृथिवीकायवद् विजेयाः । तत्रायं विशेषा
परिमाणद्वारबादर पर्याप्त तेजस्काय के जीव क्षेत्रपज्योपम के असंख्यातवें भागवती प्रदेशों की राशि के बराबर हैं। वादर अपर्याप्त तेजस्काय जीव उनसे असंख्यात गुणा हैं, सूक्ष्म अपर्याप्त इनसे भी असंख्यात गुणा हैं, और सूक्ष्म पर्याप्त इन से भी असंख्यात गुणा हैं । पृथ्वीकाय के साथ अग्निकाय के परिमाण का विचार किया जाय तो इस प्रकार है
तेजस्काय के जो बादर पर्याप्त जीव क्षेत्रपल्योपम के असंख्यातवें भागवत प्रदेशों के बराबर हैं, वे बादर पर्याप्त पृथ्वीकाय के जीवों से असंख्यातगुणा हीन हैं । शेष तीनो राशियाँ पृथ्वीकाय से समान ही समझ लेनी चाहिए । विशेषता सिर्फ इतनी है ।
પરિમાણ દ્વાર– * બાદર પર્યાપ્ત તેજસ્કાયના જીવ ક્ષેત્ર-
૫૫મના અસંખ્યાતમા ભાગવતી પ્રદેશની રાશિના બરાબર છે. બાદર અપર્યાપ્ત-તેજરકાય જીવ તેનાથી અસંખ્યાત ગુણા છે. સૂકમ અપર્યાપ્ત તેનાથી પણ અસંખ્યાત ગુણ છે. અને સૂક્ષમ પર્યાપ્ત તેનાથી પણ અસંખ્યાત ગુણ છે. પૃથ્વીકાયની સાથે અવિનકાયના પરિમાણને વિચાર કરવામાં આવે તે આ પ્રકારે છે–
તેજસ્કાયના જે બાદર પર્યાપ્ત જીવ ક્ષેત્રપૂ૫મના અસંખ્યાતમા ભાગવર્તી પ્રદેશોની બરાબર છે, તે બાદર પર્યાપ્ત પૃથ્વીકાયના જીથી અસંખ્યાત ગુણ હીન છે. બાકીની ત્રણેય રાશિઓ પૃથ્વીકાયની સમાનજ સમજી લેવી જોઇએ, વિશેષતા માત્ર એટલી છે કે