________________
८६
नेच्छति जलूग वेज्जे, गहणं तं पि य अणिच्छमाणी तु । गेण्हावे जलूगवणा, भाउयदूए कहण मोए ॥३१९६॥
कल्पनिर्युक्तिः
‘खितिपतिट्ठियं' णगरं । ‘जियसत्तू' राया । 'धारिणी' देवी । 'सुबुद्धी' सचिव । तत्थ गरे 'धणो' णाम सेट्ठी । तस्स ' भद्दा ' णाम भारिया । तस्स य धूया भट्टा । सा य माउपियभाउयाण य उवातियसयलद्धा । मायपितीहि य सव्वपरियणो भण्णति - "एसा जं करेउ ण केण ति किंचिच्चकारेयव्वं" ति । ताहे लोगेण से कायं णाम अच्चकारियभट्टा । सा य अतीवरूववती, बहुसु वणियकुलेसु वरिज्जति । धणो य सेट्ठी भणति - जो एयं ण चंकारेहिति तस्सेसा दिज्जिहिति त्ति । एवं वरगे पडिसेहेति । अण्णया सचिवेण वरिता । धणेण भणियं - जइ ण किंचि वि अवराहे चंकारेहिसि तो ते पयच्छामो । तेण य पडिसुयं । तस्स दिण्णा । भारिया जाता । सो य ण चंकारेति । सो य अमच्चो रातीते जामे गते रायकज्जाणि समाणेउं आगच्छति । सा तं दिणे दिणे खिंसति सवेलाए णागच्छसि त्ति । ततो सवेलाए एतुमाढत्तो । अण्णया रण्णो चिंता जाता - किमेस मंती सवेलाए गच्छति त्ति । रण्णो अण्णेहिं कहियं - एस भारियाए आणाभंगं न करेति त्ति । अण्णया रण्णा भणियं - इमं एरिसं तारिसं च कज्जं च सवेलाए तुमे ण गंतव्वं । सो ओसुअभूतो वि रायाणुअत्तीए ठितो । सा य रुट्ठा वारं बंधेउं ठिता । अमच्चो आगतो उस्सूरे, “दार - मुग्घाडेहि" त्ति बहुं भणिता वि जाहे उग्घाडेति ताहे तेण चिरं अच्छिऊण भणिता - " तुमं चेव सामिणी होज्जासि त्ति अहो मे आलो अंगीकतो" । ताहे सा " अहमालो" त्ति भणिया दारमुग्घाडेउं पियघरं गता । सव्वालंकारविभूसिता अंतरा चोरेहिं गहिता । तासे सव्वालंकारं घेत्तुं चोरेहिं सेणावतिस्स उवणीता । तेण सा भणिता - मम महिला होहि त्ति । सो तं बला ण भुंजति, सा वि तं णेच्छति । ताहे तेण वि सा जल्लगवेज्जस्स हत्थे विक्कीता । तेण विसा भणिता - मम भज्जा भवाहिति । तं पि अणिच्छतीए तेण वि रुसिएण भणिता–‘“वणं”–पाणीयं, तातो जलूगा गेण्हाहि" त्ति । सा अप्पाणं णवणीएण मक्खेडं जलमवगाहति, एवं जलूगातो गेण्हति । सा तं अणणुरूवं कम्म करेति ण य सीलभंगं इच्छति । सा तेण रुहिरसावे विरूवलावण्णा जाया । इतो य तस्स भाया दूयकिच्चेण तत्थागतो, तेण सा अणुसरिस त्ति काउं पुच्छित्ता, तीए कहियं, तेण दव्वेण मोयाविया आणिया य । वमणविरेयणेहिं पुण णवसरीरा जाता ।
अमच्चेण य पच्चाणेउं घरमाणिया सव्वसामिणी ठविया । ताए सो कोहपुरस्सरस्स माणस्स दोसं दट्टं अभिग्गहो गहितो- 'ण मे कोहो माणो वा काव्वो ||३१९४ ||३१९५ ||३१९६॥
सयगुणसहस्सपागं, वणभेसज्जं जतिस्स जायणया ।
तिक्खुत्त दासिभिंदण, ण य कोहो सयं पदाणं च ॥३१९७॥
तस्स घरे सयसहस्सपागं तेल्लमत्थि, तं च साहुणा वणसंरोहणत्थं ओसढं मग्गियं । ताए य दासचेडी आणत्ता–‘“आणेहिं" त्ति । ताए आणंतीए सहतेल्लेण एगं भायणं भिण्णं । एवं तिण्णि भायणाणि भिण्णाणि । ण य सा रुट्ठा | तिसु य सयसहस्सेसु विणट्ठेसु चउत्थवाराए अप्पणा उट्ठेऊणं दिण्णं । जइ ताए कोहपुरस्सरो मेरुसरिसो माणो णिज्जितो तो साहुणा सुट्टुतरं णिहंतव्वो इति ॥३१९७॥ मायाए इमं— पासत्थि पंडरज्जा, परिण्ण-गुरुमूल-णातअभिओगा । पुच्छा तिपडिक्कमणे, पुव्वब्भासा चउत्थं पि ॥३१९८॥